علائم مسمومیت بارداری (پره اکلامپسی) چیست؟ از ماه هشتم تا هفته 38 + آسپرین برای جلوگیری از مسمومیت بارداری
مسمومیت بارداری یک عارضه خطرناک است که معمولا پس از هفته ۲۰ بارداری ظاهر شده و در سه ماهه سوم به ویژه از ماه هشتم تا هفته ۳۸ شیوع بیشتری دارد. این وضعیت می تواند سلامت مادر و جنین را به خطر بیندازد. در این مقاله علائم، علل و روش های پیشگیری از جمله نقش مصرف آسپرین در کاهش خطر مسمومیت بارداری را بررسی می کنیم.
همچنین ببینید: مدت زمان تاثیر قرص اورژانسی
مسمومیت بارداری چیست؟
مسمومیت بارداری یک اختلال فشار خون بالا در دوران بارداری است که معمولا با علائمی همچون افزایش پروتئین در ادرار، تورم غیرطبیعی و مشکلات کبدی و کلیوی همراه است. در صورت عدم مدیریت، این عارضه می تواند به اکلامپسی منجر شود که باعث تشنج و حتی کما می شود.
علائم مسمومیت بارداری در ماه هشتم تا هفته ۳۸
مسمومیت بارداری معمولا به تدریج پیشرفت می‌کند، اما در برخی موارد می تواند به طور ناگهانی ظاهر شود. علائم اصلی عبارت اند از:
- افزایش فشار خون: فشار خون سیستولیک بیش از ۱۴۰ میلی‌متر جیوه یا دیاستولیک بالای ۹۰ میلی متر جیوه.
- وجود پروتئین در ادرار: یکی از شاخص های اصلی تشخیص مسمومیت بارداری که در آزمایش ادرار مشخص می شود.
- تورم (ادم) شدید: به‌خصوص در دست ها، صورت و پا ها.
- سردرد شدید و مداوم: که با مصرف دارو های معمولی تسکین نم ی‌یابد.
- مشکلات بینایی: تاری دید، دیدن نقاط نورانی یا کاهش دید ناگهانی.
- درد در قسمت فوقانی شکم: به ویژه زیر دنده های سمت راست که ممکن است نشانه آسیب کبدی باشد.
- حالت تهوع و استفراغ: که در مراحل پیشرفته تر رخ می‌دهد.
- کاهش میزان ادرار: نشانه ای از مشکل در عملکرد کلیه ها.
- افزایش ناگهانی وزن: بیش از ۲ کیلوگرم در یک هفته به دلیل تجمع مایعات.
عوامل خطر مسمومیت بارداری
برخی عوامل ممکن است خطر بروز مسمومیت بارداری را افزایش دهند، از جمله:
- سابقه خانوادگی مسمومیت بارداری
- بارداری اول
- سن کمتر از ۲۰ سال یا بیشتر از ۴۰ سال
- اضافه وزن و چاقی
- بارداری چند قلویی
- دیابت یا بیماری‌های کلیوی
- فشار خون مزمن قبل از بارداری
همچنین ببینید: چیکار کنیم پریود شم؟
نقش آسپرین در پیشگیری از مسمومیت بارداری
مطالعات نشان داده‌اند که مصرف دوز کم آسپرین (۸۱ تا ۱۵۰ میلی‌گرم در روز) از هفته ۱۲ تا ۳۶ بارداری می تواند خطر مسمومیت بارداری را در زنان پرخطر کاهش دهد. نحوه عملکرد آسپرین شامل:
- کاهش التهاب و بهبود عملکرد عروق خونی
- کاهش تجمع پلاکت ها و جلوگیری از لخته شدن خون
- بهبود جریان خون در جفت و کاهش مقاومت عروقی
چه کسانی باید آسپرین مصرف کنند؟
پزشکان توصیه می‌کنند زنان در معرض خطر بالا، شامل:
- سابقه مسمومیت بارداری در بارداری قبلی
- چندقلوزایی
- فشار خون بالا یا بیماری کلیوی
- دیابت
- اختلالات ایمنی مانند لوپوس
نقش تغذیه در کاهش خطر مسمومیت بارداری
- مصرف غذا های غنی از آنتی‌اکسیدان مانند میوه ها و سبزیجات تازه برای کاهش التهاب.
- کاهش مصرف نمک و غذا های فرآوری شده برای کنترل فشار خون.
- افزایش مصرف پروتئین های سالم مانند ماهی، مرغ و حبوبات برای حمایت از عملکرد کلیه ها و کبد.
همچنین ببینید: چرا بعضی روز ها حرکت جنین کم می شود؟
تاثیر خواب و استراحت در کاهش خطر مسمومیت بارداری
- خواب کافی (۷ تا ۹ ساعت در شبانه‌روز) برای کنترل فشار خون.
- استراحت در وضعیت نیمه نشسته برای بهبود جریان خون و کاهش ورم.
ویتامین ها و مواد معدنی موثر در پیشگیری از مسمومیت بارداری
- ویتامین C و E: به کاهش التهاب و تقویت سیستم ایمنی کمک می کنند.
- کلسیم و منیزیم: نقش مهمی در تنظیم فشار خون دارند.
روش های دیگر پیشگیری از مسمومیت بارداری
- کنترل وزن: داشتن رژیم غذایی متعادل و اجتناب از اضافه وزن ناگهانی.
- مدیریت فشار خون: تحت نظر پزشک و مصرف دارو های مناسب.
- ورزش منظم: فعالیت های سبک مانند پیاده‌روی یا یوگا.
- مصرف مکمل های مغذی: مانند کلسیم و ویتامین D.
- کاهش استرس: با تمرینات تنفسی و مدیتیشن.
- مصرف آب کافی: برای بهبود عملکرد کلیه ها و کاهش فشار خون.
عوارض احتمالی مسمومیت بارداری در صورت عدم درمان
- کاهش رشد جنین: به دلیل کاهش جریان خون به جفت.
- زایمان زودرس: که ممکن است باعث مشکلات تنفسی نوزاد شود.
- نارسایی کبدی و کلیوی: در موارد شدید.
- افزایش خطر سکته مغزی و بیماری قلبی در آینده.
همچنین ببینید: همه چیز درباره واکسن گارداسیل
درمان مسمومیت بارداری
اگر مسمومیت بارداری خفیف باشد، ممکن است پزشک استراحت و نظارت مداوم را توصیه کند. اما در موارد شدید، زایمان زودرس ممکن است ضروری باشد. درمان شامل:
- دارو های کاهش فشار خون مانند لابتالول یا متیل دوپا.
- دارو های ضد تشنج مانند سولفات منیزیم در موارد شدید.
- مراقبت های ویژه در بیمارستان برای مادر و جنین.
نتیجه‌گیری
مسمومیت بارداری یک وضعیت جدی است که می تواند در ماه های پایانی بارداری رخ دهد. آگاهی از علائم، کنترل فشار خون، تغذیه سالم و مصرف آسپرین در زنان پرخطر، نقش مهمی در پیشگیری دارد. مادران باید تحت نظر پزشک باشند و در صورت مشاهده علائم هشداردهنده، سریعا به پزشک مراجعه کنند.