شب اول قبر، یکی از مهم ترین لحظات برای روح درگذشتگان است که در فرهنگ اسلامی از آن به عنوان شبی سرنوشت ساز یاد می شود. در این شب، فرشتگان الهی برای سؤال و جواب به سراغ میت می آیند و اعمالی مانند خواندن دعا و قرآن می تواند به آرامش و کاهش فشار قبر کمک کند. در این مقاله، متن دعای شب اول قبر برای مرده را به همراه فایل های صوتی زیبا از قاریان مشهور، عبدالباسط، ارائه می دهیم تا بتوانید با گوش دادن به آ نها، ثوابش را به روح عزیزان از دست رفته تان هدیه کنید.
همچنین ببیند: دعا برای فروش ماشین
چرا دعای شب اول قبر مهم است؟
طبق روایات اسلامی، شب اول قبر زمانی است که روح انسان با عالم برزخ روبهرو می شود. خواندن دعا و سوره های قرآن نه تنها آرامش را به میت هدیه می ند، بلکه برای بازماندگان نیز ثواب فراوانی دارد. پیامبر اکرم (ص) فرمودهاند: «هیچ هدیهای بهتر از دعا و استغفار برای مرده نیست.» در ادامه، دعای مخصوص این شب را همراه با لینک های صوتی از عبدالباسط آوردهایم.
متن دعای شب اول قبر برای مرده
یکی از دع اهای توصیهشده برای شب اول قبر، دعای معراج است که به دلیل عظمت و تhثیرگذاریاش، بسیار مورد توجه قرار گرفته است. متن این دعا به شرح زیر است:
اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِحَیِّنَا وَ مَیِّتِنَا وَ شَاهِدِنَا وَ غَائِبِنَا وَ صَغِیرِنَا وَ کَبِیرِنَا وَ ذَکَرِنَا وَ أُنْثَانَا. اللَّهُمَّ مَنْ أَحْیَیْتَهُ مِنَّا فَأَحْیِهِ عَلَى الْإِیمَانِ وَ مَنْ تَوَفَّیْتَهُ مِنَّا فَتَوَفَّهُ عَلَى الْإِیسْلَامِ.
ترجمه: خدایا! زنده و مرده ما، حاضر و غایب ما، کوچک و بزرگ ما، مرد و زن ما را بیامرز. خدایا! هر که را از ما زنده نگه داشتی، بر ایمان زنده نگه دار و هر که را از ما قبض روح کردی، بر اسلام بمیران.
این دعا به همراه سوره هایی مثل سوره یس و سوره ملک برای شب اول قبر بسیار توصیه شده است.
فایل صوتی دعای شب اول قبر
دعای شب اول قبر با صدای عبدالباسط
عبدالباسط، قاری برجسته مصری، با تلاوت بینظیرش آرامش خاصی به شنونده منتقل میکند.
بهترین دعا ها و اعمال برای اموات
انجام برخی اعمال خیر و خواندن دعا های خاص برای اموات بسیار ارزشمند است، زیرا آن ها دیگر نمی توانند خودشان کار خیری انجام دهند و منتظر دعا و خیرات بازماندگان هستند. از جمله بهترین خیرات برای اموات می توان به خواندن قرآن، اقامه نماز، گرفتن روزه و سایر اعمال نیک اشاره کرد.
در روایات و توصیههای ائمه معصومین (ع)، برخی دعاه ا و سورهه ای قرآن برای آمرزش اموات سفارش شده اند که در ادامه به چند مورد از آن ها اشاره می شود:
دعای آمرزش برای مومنان و مسلمانان:
اللَّهُمَ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ وَ الْمُسْلِمینَ وَ الْمُسْلِمَاتِ
«پروردگارا، همه مؤمنان و مسلمانان را ببخشای.»
گفته شده که خداوند به تعداد هر مؤمنی که از دنیا رفته یا تا روز قیامت خواهد آمد، برای خواننده این دعا حسنه ثبت می کند و گناهانش را می آمرزد. خواندن این دعا ۲۵ بار در روز، سبب آمرزش اموات م یشود.
سور هها و آیات قرآنی برای اموات:
قرائت برخی سوره ها و آیات قرآن ثواب بسیاری برای اموات دارد، از جمله:
- سوره یس
- سوره احزاب
- سه آیه آخر سوره بقره
- آیه ۵۴ سوره اعراف
- آیهالکرسی
- سوره صافات
دعای استغفار:
أَسْتَغْفِرُاللهَ الَّذِی لا إِلَهَ إِلَّا هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ
«از خدایی که جز او خدایی نیست، زنده و پاینده، طلب آمرزش میکنم و به سوی او بازمیگردم.»
یا:
أَسْتَغْفِرُاللهَ الَّذِی لا إِلَهَ إِلَّا هُوَ عَالِمُ الْغَیْبِ وَالشَّهَادَهِ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ ذُو الْجَلالِ وَالْإِکْرَامِ وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ
«از خدایی که جز او خدایی نیست، دانای نهان و آشکار، توانمند و حکیم، آمرزنده و مهربان، صاحب جلال و اکرام، طلب بخشش میکنم و به سوی او بازمیگردم.»
سخن امام صادق (ع):
امام صادق (ع) در حدیثی که در مفاتیحا لجنان آمده، فرمود هاند: «دعا و استغفار برای میت، او را شاد و مسرور می کند و گشایشی برایش به ارمغان می آورد، هما نطور که هدیه، انسان زنده را خوشحال می کند. همچنین ثواب نماز، روزه، حج، صدقه و دیگر اعمال خیر و دعا ها به میت در قبرش می رسد و این پاداش هم برای متوفی و هم برای انجامدهنده آن ثبت می شود.
همچنین ببیند: دعای زبان بند صم بکم
اعمال پیشنهادی برای شب اول قبر
علاوه بر خواندن دعا، انجام این اعمال نیز برای شادی روح مرده توصیه می شود:
- نماز لیله الدفن (نماز وحشت): دو رکعت نمازی که در شب اول قبر خوانده می شود.
- صدقه دادن: به نیت کاهش عذاب قبر.
- قرائت سورههای قرآن: بهویژه سورههای فاتحه، توحید (اخلاص)، و آیتالکرسی.
دعا برای میت تازه فو تشده
دعا کردن برای اموات، به ویژه در مکان های زیارتی و متبرکه، و همچنین خواندن نماز و دعا در زمان های خاص مانند روز یا شب جمعه و شب قدر، فضیلت و برکت فراوانی برای آن ها به همراه دارد.
مَا مِنْ مُؤْمِنٍ أَوْ مُؤْمِنَهٍ مَضَی مِنْ أَوَّلِ الدَّهْرِ أَوْ هُوَ آتٍ إِلَی یوْمِ الْقِیامَهِ إِلَّا وَ هُمْ شُفَعَاءُ
لِمَنْ یقُولُ فِی دُعَائِهِ: «اللَّهُمَ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ». وَ إِنَّ الْعَبْدَ لَیؤْمَرُ بِهِ إِلَی النَّارِ یوْمَ الْقِیامَهِ
فَیسْحَبُ فَیقُولُ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِنَاتُ: یا رَبَّنَا، هَذَا الَّذِی کانَ یدْعُو لَنَا
فَشَفِّعْنَا فِیهِ، فَیشَفِّعُهُمُ اللَّهُ فِیهِ، فَینْجُو.
خواندن قرآن برای فرد تازه فوتشده
خواندن هر سوره یا هر مقدار از قرآن به نیت ثواب و آمرزش برای فرد تازه فوتشده، کاری پسندیده و بدون اشکال است. در حقیقت، آنچه اهمیت دارد نیت شماست، اگر نیت کنید که ثواب قرائت به روح مرحوم برسد، هر سوره ای که بخوانید، به او خواهد رسید.
با این حال، طبق فرمایش امام صادق (ع)، خواندن سوره توحید (قل هو الله احد) به ویژه یازده مرتبه، فضیلت خاصی دارد. این عمل نه تنها روح مرحوم را شاد می کند، بلکه به کسی که آن را می خواند، ثوابی به اندازه قرائت برای تمام مردگان عطا می شود.
همچنین ببیند: دعای رفع کینه از راه دور
دعای اهل قبور؛ بهترین دعا برای میت تازه فوتشده
دعای اهل قبور، دعایی است که از امام علی (ع) روایت شده و به ویژه برای فرد تازه فو تشده توصیه می شود. این دعا برای طلب آمرزش، آرامش و گشایش برای متوفی خوانده می شود و از دعا های ارزشمند در فرهنگ اسلامی به شمار م یرود
“بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ، اَلسَّلامُ عَلى اَهْلِ لا اِلـهَ اِلاَّ اللهُ، مِنْ اَهْلِ لا اِلـهَ اِلاَّ اللهُ، یا اَهْلَ لا اِلـهَ اِلاَّ اللهُ، بِحَقِّ لا اِلـهَ اِلاَّ اللهُ، کَیْفَ وَجَدْتُمْ قَوْلَ لا اِلـهَ اِلاَّ اللهُ، مِنْ لا اِلـهَ اِلاَّ اللهُ، یا لا اِلـهَ اِلاَّ اللهُ، بِحَقِّ لا اِلـهَ اِلاَّ اللهُ، اِغْفِرْ لِمَنْ قالَ لا اِلـهَ اِلاَّ اللهُ، وَاحْشُرْنا فى زُمْرَهِ مَنْ قالَ لا اِلـهَ اِلاَّ اللهُ، مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللهِ، عَلِىٌّ وَلِىُّ اللهِ.”
دعای صحیفه سجادیه برای میت تازهفوتشده
یکی از دع اهای بسیار سفارش شده برای اموات، به ویژه فرد تازه فوت شده، دعا های صحیفه سجادیه است که ارزش معنوی و ثواب فراوانی برای روح متوفی به همراه دارد. این مجموعه از دعا ها، که از امام سجاد (ع) به جا مانده، برای انواع نیازها و حالات توصیه شده و برای دعا به نیت اموات نیز بسیار مؤثر است.
اگر فرد تازه فوت شده پدر یا مادر شما باشد، دعای بیستوچهارم صحیفه سجادیه با عنوان «دعا برای پدر و مادر» بهویژه سفارش شده است. این دعا ثواب زیادی برای روح والدین به ارمغان می آورد، هرچند برای هر نسبت دیگری نیز می توان آن را به نیت آمرزش و آرامش متوفی خواند. بخشی از این دعا به شرح زیر است:
۱- اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ عَبْدِک وَ رَسُولِک، وَ أَهْلِ بَیتِهِ الطَّاهِرِینَ، وَ اخْصُصْهُمْ بِأَفْضَلِ صَلَوَاتِک وَ رَحْمَتِک وَ بَرَکاتِک وَ سَلَامِک.
خداوندا بر محمّد بنده و فرستادهات و بر خاندان پاکش درود فرست و آنان را به بهترین درودها و رحمت و برکات و سلام خود مخصوص گردان.
۲- وَ اخْصُصِ اللَّهُمَّ وَالِدَی بِالْکرَامَهِ لَدَیک، وَ الصَّلَاهِ مِنْک، یا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ.
الهی پدر و مادر مرا به کرامت نزد خود و درود از سوی خود اختصاص ده، ای مهربانترین مهربانان.
۳- اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ أَلْهِمْنِی عِلْمَ مَا یجِبُ لَهُمَا عَلَی إِلْهَاماً، وَ اجْمَعْ لِی عِلْمَ ذَلِک کلِّهِ تَمَاماً، ثُمَّ اسْتَعْمِلْنِی بِمَا تُلْهِمُنِی مِنْهُ، وَ وَفِّقْنِی لِلنُّفُوذِ فِیمَا تُبَصِّرُنِی مِنْ عِلْمِهِ حَتَّی لَا یفُوتَنِی اسْتِعْمَالُ شَیءٍ عَلَّمْتَنِیهِ، وَ لَا تَثْقُلَ أَرْکانِی عَنِ الْحَفُوفِ فِیمَا أَلْهَمْتَنِیهِ.
خداوندا بر محمد و آلش درود فرست و دانش آنچه از حقوق ایشان که بر من لازم است به من الهام کن و دانش تمام آن واجبات را بدون کم و زیاد برایم فراهم نما، آنگاه مرا به آنچه در این زمینه به من الهام کردهای به کار گیر و توفیقم ده تا نسبت به آنچه به من بصیرت میدهی اقدام کنم تا به کار بستن چیزی از آنچه به من تعلیم دادهای از دستم نرود و ارکان بدنم از خدمتی که مرا به آن ملهم فرمودهای احساس گرانی ننماید.
۴- اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ کمَا شَرَّفْتَنَا بِهِ، وَ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، کمَا أَوْجَبْتَ لَنَا الْحَقَّ عَلَی الْخَلْقِ بِسَبَبِهِ.
خداوندا بر محمد و آلش درود فرست همانطور که ما را به وجودش سرافراز فرمودی و بر محمد و آلش درود فرست همانسان که به سبب آن حضرت، حقی از ما بر عهده مردم واجب نمودی.
۵- اللَّهُمَّ اجْعَلْنِی أَهَابُهُمَا هَیبَهَ السُّلْطَانِ الْعَسُوفِ، وَ أَبَرُّهُمَا بِرَّ الْأُمِّ الرَّءُوفِ، وَ اجْعَلْ طَاعَتِی لِوَالِدَی وَ بِرِّی به هما أَقَرَّ لِعَینِی مِنْ رَقْدَهِ الْوَسْنَانِ، وَ أَثْلَجَ لِصَدْرِی مِنْ شَرْبَهِ الظَّمْآنِ حَتَّی أُوثِرَ عَلَی هَوَای هَوَاهُمَا، وَ أُقَدِّمَ عَلَی رِضَای رِضَاهُمَا وَ أَسْتَکثِرَ بِرَّهُمَا بیوَ إِنْ قَلَّ، وَ أَسْتَقِلَّ بِرِّی به هما وَ إِنْ کثُرَ.
خداوندا چنان کن که از هیبت پدر و مادرم، چون از هیبت سلطان خودکامه بیمناک باشم و به هر دو، چون مادری مهربان نیکی نمایم و اطاعت از آنان و نیکی به هر دوی آنان را در نظرم از لذّت خواب در چشم خواب آلوده شیرینتر و برای سوز سینهام از شربت گوارا در ذائقه تشنه خنکتر گردان تا خواسته ایشان را بر خواسته خود ترجیح دهم و خرسندی آن دو را بر خرسندی خود مقدّم دارم و خوبی ایشان را در حق خود هرچند اندک باشد زیاد بینم و نیکویی خود را درباره ایشان گرچه بسیار باشد کم شمارم.
۶- اللَّهُمَّ خَفِّضْ لَهُمَا صَوْتِی، وَ أَطِبْ لَهُمَا کلَامِی، وَ أَلِنْ لَهُمَا عَرِیکتِی، وَ اعْطِفْ عَلَیهِمَا قَلْبِی، وَ صَیرْنِی به هما رَفِیقاً، وَ عَلَیهِمَا شَفِیقاً.
خداوندا صدایم را در محضر آنان ملایم کن، و گفتارم را بر آنان دلنشین فرما، و خویم را نسبت به آنان نرمی عنایت کن، و قلبم را بر هر دو مهربان ساز، و مرا نسبت به هر دو خوش رفتار و دلسوز قرار ده.
۷- اللَّهُمَّ اشْکرْ لَهُمَا تَرْبِیتِی، وَ أَثِبْهُمَا عَلَی تَکرِمَتِی، وَ احْفَظْ لَهُمَا مَا حَفِظَاهُ مِنِّی فِی صِغَرِی.
خداوندا هر دو را به پاس تربیت من جزای نیکو ده و در مقابل آنکه مرا گرامی داشتند جزای خیر عطا فرما و هرچه را در کودکی نسبت به من منظور داشتهاند؛ در حق ایشان منظور کن.
۸- اللَّهُمَّ وَ مَا مَسَّهُمَا مِنِّی مِنْ أَذًی، أَوْ خَلَصَ إِلَیهِمَا عَنِّی مِنْ مَکرُوهٍ، أَوْ ضَاعَ قِبَلِی لَهُمَا مِنْ حَقٍّ فَاجْعَلْهُ حِطَّهً لِذُنُوبِهِمَا، وَ عُلُوّاً فِی دَرَجَاتِهِمَا، وَ زِیادَهً فِی حَسَنَاتِهِمَا، یا مُبَدِّلَ السَّیئَاتِ بِأَضْعَافِهَا مِنَ الْحَسَنَاتِ.
خداوندا اگر از جانب من آزاری به آنان رسیده یا از من کار ناخوشایندی دیدهاند یا حقی از آنان به وسیله من از بین رفته، همه را موجب پاک شدن آنان از گناهانشان و مایه رفعت مقامشان و افزونی حسناتشان قرار ده، ای که بدیها را به چندین برابر به خوبی تبدیل مینمایی.
۹- اللَّهُمَّ وَ مَا تَعَدَّیا عَلَی فِیهِ مِنْ قَوْلٍ، أَوْ أَسْرَفَا عَلَی فِیهِ مِنْ فِعْلٍ، أَوْ ضَیعَاهُ لِی مِنْ حَقٍّ، أَوْ قَصَّرَا بیعَنْهُ مِنْ وَاجِبٍ فَقَدْ وَهَبْتُهُ لَهُمَا، وَ جُدْتُ بِهِ عَلَیهِمَا وَ رَغِبْتُ إِلَیک فِی وَضْعِ تَبِعَتِهِ عَنْهُمَا، فَإِنِّی لَا أَتَّهِمُهُمَا عَلَی نَفْسِی، وَ لَا أَسْتَبْطِئُهُمَا فِی بِرِّی، وَ لَا أَکرَهُ مَا تَوَلَّیاهُ مِنْ أَمْرِی یا رَبِّ.
الهی اگر در گفتار با من از اندازه بیرون رفتهاند، یا در عملی نسبت به من زیادهروی نمودهاند، یا حقی از من ضایع کردهاند، یا از وظیفه پدر و مادری در حق من کوتاهی نمودهاند، حق خود را به آنان بخشیدم، و آن را برایشان نثار کردم و از تو میخواهم که وزر و وبال آن را از دوش آنان برداری، زیرا که من نسبت به خود آنان را در کوتاهی حق متهم نمیکنم و آنان را در مهربانی در حق خودم سهل انگار نمیدانم و از آنچه دربارهام انجام دادهاند ناراضی نیستمای پروردگار من؛
۱۰- فَهُمَا أَوْجَبُ حَقّاً عَلَی، وَ أَقْدَمُ إِحْسَاناً إِلَی، وَ أَعْظَمُ مِنَّهً لَدَی مِنْ أَنْ أُقَاصَّهُمَا بِعَدْلٍ، أَوْ أُجَازِیهُمَا عَلَی مِثْلٍ، أَینَ إِذاً- یا إِلَهِی- طُولُ شُغْلِهِمَا به تربیتی! وَ أَینَ شِدَّهُ تَعَبِهِمَا فِی حِرَاسَتِی! وَ أَینَ إِقْتَارُهُمَا عَلَی أَنْفُسِهِمَا لِلتَّوْسِعَهِ عَلَی!
زیرا رعایت حق آنان بر من واجبتر و احساسشان نسبت به من دیرینهتر و منّتشان بر من بیشتر از آن است که از آنان از روی عدل تقاص بکشم یا نسبت به ایشان معامله به مثل کنم، الهی اگر چنین کنم پس روزگار مدیدی که در تربیت من سپری کردهاند و رنجهای زیادی که در نگاهداری من تحمّل نمودهاند و آن همه که بر خود تنگ گرفتند تا زندگی مرا گشایشی باشد چه میشود؟
۱۱- هَیهَاتَ مَا یسْتَوْفِیانِ مِنِّی حَقَّهُمَا، وَ لَا أُدْرِک مَا یجِبُ عَلَی لَهُمَا، وَ لَا أَنَا بِقَاضٍ وَظِیفَهَ خِدْمَتِهِمَا، فَصَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ أَعِنِّی یا خَیرَ مَنِ اسْتُعِینَ بِهِ، وَ وَفِّقْنِی یا أَهْدَی مَنْ رُغِبَ إِلَیهِ، وَ لَا تَجْعَلْنِی فِی أَهْلِ الْعُقُوقِ لِلْآبَاءِ وَ الْأُمَّهَاتِ یوْمَ تُجْزی کلُّ نَفْسٍ بِما کسَبَتْ وَ هُمْ لا یظْلَمُونَ.
بدون شک بعید است که بتوانند حق خود را از من دریافت دارند و من نمیتوانم حقوقی را که بر عهدهام دارند تدارک نمایم و وظیفه خدمت آنان را بجای آورم، پس بر محمد و آلش درود فرست، وای بهترین کسی که از تو یاری جویند مرا یاری ده، وای راهنماینده ترکسی که به او روی آورده میشود مرا توفیق ده و در آن روز که همه بدون آنکه بر آنان ستم رود جزا میبینند مرا در زمره آنان که عاق پدر و مادرند قرار مده.
۱۲- اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ ذُرِّیتِهِ، وَ اخْصُصْ أَبَوَی بِأَفْضَلِ مَا خَصَصْتَ بِهِ آبَاءَ عِبَادِک الْمُؤْمِنِینَ وَ أُمَّهَاتِهِمْ، یا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ.
خداوندا بر محمد و آل او و نسل او درود فرست و پدر و مادرم را به بهترین چیزی که پدران و مادران بندگان با ایمانت را به آن مخصوص گرداندی مخصوص گردان، ای مهربانترین مهربانان.
۱۳- اللَّهُمَّ لَا تُنْسِنِی ذِکرَهُمَا فِی أَدْبَارِ صَلَوَاتِی، وَ فِی إِنًی مِنْ آنَاءِ لَیلِی، وَ فِی کلِّ سَاعَهٍ مِنْ سَاعَاتِ نَهَارِی.
ترجمه: خداوندا یاد آنان را در پس نمازهایم و در هیچ وقتی از اوقات شبم و ساعتی از ساعات روزم از صفحه قلبم مزدای.
۱۴- اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اغْفِرْ لِی بِدُعَائِی لَهُمَا، وَ اغْفِرْ لَهُمَا بِبِرِّهِمَا بیمَغْفِرَهً حَتْماً، وَ ارْضَ عَنْهُمَا به شفاعتی لَهُمَا رِضًی عَزْماً، وَ بَلِّغْهُمَا بِالْکرَامَهِ مَوَاطِنَ السَّلَامَهِ.
خداوندا بر محمد و آلش درود فرست و مرا به برکات دعایی که برای آنان دارم بیامرز و آن دو را به سبب خوبیهایی که در حق من داشتهاند مشمول غفران حتمی قرار ده و از آنان به شفاعت من از آنان به طور مسلّم خشنود شو و آنان را با کرامت به سر منزل سلامت برسان.
۱۵- اللَّهُمَّ وَ إِنْ سَبَقَتْ مَغْفِرَتُک لَهُمَا فَشَفِّعْهُمَا فِی، وَ إِنْ سَبَقَتْ مَغْفِرَتُک لِی فَشَفِّعْنِی فِیهِمَا حَتَّی نَجْتَمِعَ بِرَأْفَتِک فِیدار کرَامَتِک وَ مَحَلِّ مَغْفِرَتِک وَ رَحْمَتِک، إِنَّک ذُو الْفَضْلِ الْعَظِیمِ، وَ الْمَنِّ الْقَدِیمِ، وَ أَنْتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِینَ.»
ترجمه: خداوندا اگر پدر و مادرم را پیش از من آمرزیدهای پس ایشان را شفیع من قرار ده و اگر مرا پیش از آنان مورد آمرزش قرار دادهای پس مرا شفیع ایشان کن، تا در پرتو مهربانیات در سرای کرامت و جایگاه مغفرت و رحمتت گرد آییم؛ زیرا که تو صاحب فضل بزرگ و نعمت قدیمی و تو مهربانترین مهربانانی.
نماز برای شب اول قبر (نماز وحشت)
یکی از اعمال سفارش شده برای شب اول قبر فرد تازه فو تشده، خواندن دو رکعت نماز وحشت است. این نماز برای آرامش روح متوفی و کاهش سختی های شب اول قبر بسیار توصیه شده است. شیوه خواندن این نماز به این صورت است:
رکعت اول: پس از نیت (به نیت نماز وحشت برای متوفی) و تکبیرهالاحرام، سوره حمد را بخوانید و سپس یک مرتبه آیهالکرسی (از آللَّهُ لا إِلَهَ إِلَّا هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ تا وَهُوَ الْعَلِیُّ الْعَظِیمُ) را تلاوت کنید.
رکعت دوم: پس از سوره حمد، سوره قدر (إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِی لَیْلَهِ الْقَدْرِ) را ۱۰ مرتبه بخوانید.
پس از سلام نماز: دعای زیر را بخوانید:
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ ابْعَثْ ثَوَابَهَا إِلَى قَبْرِ [نام متوفی و نام پدرش]
«خدایا، بر محمد و آل محمد درود فرست و ثواب این نماز را به قبر [نام متوفی و نام پدرش] برسان.»
این نماز را می توان در هر زمان از شب اول قبر (از غروب روز فوت تا قبل از طلوع آفتاب روز بعد) خواند، اما بهتر است پس از نماز مغرب یا عشا انجام شود.
همچنین ببیند: دعا برای ۱۰۰ درصد حاجت گرفتن
بهترین ذکر برای میت تازه فوت شده
یکی از بهترین ذکر ها برای فرد تازهف وت شده، صلوات بر پیامبر اکرم (ص) و اهل بیت (ع) است که ثواب و برکت فراوانی برای روح متوفی به همراه دارد. از جمله این اذکار می توان به این صلوات اشاره کرد:
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ کَمَا شَرَّفْتَنَا بِهِ، وَ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ کَمَا أَوْجَبْتَ لَنَا الْحَقَّ عَلَى الْخَلْقِ بِسَبَبِهِ
«خدایا، بر محمد و آل او درود فرست، همانگونه که ما را به واسطه او سرافراز کردی، و بر محمد و آل او درود فرست، همانگونه که به سبب او حقی برای ما بر گردن مردم واجب نمودی
سفارش به قرائت سوره ها و اعمال مستحبی در شب اول قبر
در آیات قرآن، روایات اهل بیت (ع) و سخنان بزرگان دین، تأکید فراوانی بر انجام اعمال مستحبی و خواندن سوره های خاص در لحظات اولیه خاکسپاری و شب اول قبر برای متوفی شده است. این اعمال بهعنوان هدیهای معنوی، آرامش و آمرزش را برای درگذشتگان به ارمغان می آورد.
روایات از ائمه (ع):
امام رضا (ع): «هر کس قبر مؤمنی را زیارت کند و در کنار آن هفت مرتبه سوره قدر (إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ) را بخواند، خداوند او را همراه با صاحب قبر می آمرزد.»
امام صادق (ع): «بهترین سوره برای اموات، سوره تبارک (تَبَارَکَ الَّذِی بِیدِهِ الْمُلْکُ) است؛ خواندن آن برای میت، عذاب قبر را از او برطرف می کند.»
سورههای سفارششده برای شب اول قبر:
برخی از مهم ترین سوره ها و آیاتی که قرائت آن ها برای درگذشتگان، به ویژه در شب اول قبر، توصیه شده عبارتند از:
سوره فاتحه: برای بخشش گناهان و رهایی از عذاب فرشتگان عذاب (نوزدهگانه).
سوره یس: برای در امان ماندن متوفی از فشار قبر و آرامش او.
سوره صافات: برای کاهش سختی های قبر.
سوره ملک (تبارک): برای رفع عذاب قبر و نجات متوفی.
سوره احزاب: جهت رهایی از عذاب و دشواری های قبر.
سوره قدر: برای آمرزش گناهان و کسب مغفرت.
آیهالکرسی: برای نجات از عذاب قبر و ایجاد آرامش برای متوفی.
بهترین دعا و سوره ها برای میت در حالت احتضار
«احتضار» به معنای لحظه حاضر شدن مرگ و زمان خروج روح از بدن است. به فردی که در این حالت قرار دارد و در آستانه جدایی روح از جسم است، «محتضر» گفته میشود. در این لحظات حساس، خواندن دعا ها و سور ههای خاص برای آرامش محتضر و آسان شدن فرآیند مرگ او در روایات اسلامی بسیار سفارش شده است.
سورههای توصیهشده در حالت احتضار:
بر اساس روایات، قرائت سوره ها و آیات زیر در کنار فرد محتضر ثواب و برکت فراوانی دارد و به او در این لحظات دشوار کمک می کند:
سوره یس: معروف به «قلب قرآن»، برای آرامش روح و آسان شدن خروج جان توصیه شده است.
سوره صافات: برای کاهش سختی های لحظه مرگ و ایجاد گشایش.
سوره احزاب: برای طلب آمرزش و آرامش محتضر.
آیهالکرسی (آللَّهُ لا إِلَهَ إِلَّا هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ): برای محافظت و نجات از ترس و عذاب.
آیه ۵۴ سوره اعراف (إِنَّ رَبَّکُمُ اللَّهُ الَّذِی خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ): برای یادآوری عظمت خدا و آرامشبخشی.
سه آیه آخر سوره بقره (آمَنَ الرَّسُولُ بِمَا أُنْزِلَ إِلَیْهِ تا پایان سوره): برای طلب مغفرت و آسان شدن مرگ.