مونوپولی (Monopoly) یکی از محبوب ترین بازی های رومیزی در جهان است که ترکیبی از استراتژی، شانس و مهارت های مالی را به بازیکنان ارائه می دهد. هدف اصلی بازی، کسب ثروت از طریق خرید، اجاره و معامله املاک است تا سایر بازیکنان را ورشکست کنید. در این راهنما، قوانین کامل و دقیق بازی مونوپولی را به زبان ساده توضیح می دهیم.
همچنین ببینید: آموزش بازی تخته نرد
آموزش بازی مونوپولی
وسایل مورد نیاز
- صفحه بازی مونوپولی
- ۲ تاس
- مهره های بازی (برای هر بازیکن یک مهره)
- کارت های املاک (۲۸ کارت مالکیت)
- کارت های شانس (Chance) و صندوق اجتماعی (Community Chest)
- پول مونوپولی (در واحدهای مختلف)
- خانه‌ها (۳۲ عدد) و هتل‌ها (۱۲ عدد)
- دفترچه راهنما (اختیاری)
آماده سازی بازی
انتخاب بانکدار: یک نفر به عنوان بانکدار انتخاب می شود. او مسئول مدیریت پول، املاک، خانه ها و هتل ها است. بانکدار می تواند هم زمان بازیکن باشد.
توزیع پول اولیه: هر بازیکن ۱۵۰۰ واحد پول مونوپولی دریافت م ی‌کند که شامل:
۲ اسکناس ۵۰۰
۴ اسکناس ۱۰۰
۱ اسکناس ۵۰
۱ اسکناس ۲۰
۲ اسکناس ۱۰
۱ اسکناس ۵
۵ اسکناس ۱
انتخاب مهره: هر بازیکن یک مهره (مانند ماشین، کلاه، کشتی و غیره) انتخاب می کند.
قرار دادن مهره ها: همه مهره ها روی نقطه شروع (GO) قرار می گیرند.
آماده سازی کارت ها: کارت‌های شانس و صندوق اجتماعی را جداگانه بر بزنید و روی صفحه قرار دهید.
شروع بازی
نوبت بازی: بازیکنان به ترتیب ساعت‌گرد بازی می کنند. برای تعیین نفر اول، همه تاس می ریزند و کسی که بالاترین عدد را بیاورد، شروع کننده است.
ریختن تاس: هر بازیکن در نوبت خود دو تاس می ریزد و مهره اش را به تعداد خانه های نشان داده شده جابه‌جا می کند.
اقدامات پس از حرکت: بسته به خانه ای که روی آن فرود م ی‌آیید، یکی از اقدامات زیر را انجام می دهید.
خانه ها و اقدامات روی صفحه
املاک بدون صاحب:
اگر روی ملکی فرود آمدید که هنوز مالک ندارد، می توانید آن را از بانک بخرید (قیمت روی کارت نوشته شده است).
اگر نخواهید بخرید، بانک آن را به حراج می‌گذارد و بازیکنان می‌توانند پیشنهاد قیمت بدهند (حداقل قیمت از ۱ واحد شروع می‌شود).
املاک با صاحب:
اگر روی ملک کسی دیگر فرود آمدید، باید اجاره (Rent) بپردازید. مبلغ اجاره بسته به تعداد خانه‌ها یا هتل روی ملک متفاوت است (در کارت مالکیت نوشته شده).
شانس و صندوق اجتماعی:
کارت بکشید و دستورالعمل روی آن را اجرا کنید (مثلا پول بگیرید، جریمه شوید یا به جای دیگری بروید).
GO (شروع):
هر بار که از این خانه رد شوید یا روی آن فرود بیایید، ۲۰۰ واحد پول از بانک می گیرید.
زندان (Jail):
اگر روی خانه “Go to Jail” فرود بیایید یا سه بار پشت سر هم تاس جفت بیاورید، به زندان می روید.
برای خروج از زندان:
- ۵۰ واحد جریمه بپردازید و تاس بریزید.
- کارت “خروج رایگان از زندان” (اگر دارید) استفاده کنید.
- تاس جفت بیاورید (حداکثر ۳ نوبت فرصت دارید).
- پارکینگ رایگان (Free Parking):
- هیچ اتفاقی نمی افتد؛ فقط استراحت می کنید.
مالیات:
مبلغ مشخص شده (مثلا ۱۰۰ یا ۲۰۰ واحد) را به بانک بپردازید.
قوانین خرید و توسعه املاک
مجموعه رنگی:
برای ساخت خانه یا هتل، باید همه املاک یک رنگ (مثلا همه املاک قهوه‌ای یا آبی) را داشته باشید.
ساخت خانه:
پس از جمع آوری مجموعه رنگی، می‌ت وانید خانه بخرید (قیمت روی کارت مالکیت نوشته شده).
حداکثر ۴ خانه روی هر ملک می‌توانید بسازید.
ساخت باید یکنواخت باشد (نمی‌توانید روی یک ملک ۳ خانه بسازید و روی ملک دیگر همان رنگ ۱ خانه).
ساخت هتل:
بعد از ۴ خانه روی هر ملک یک مجموعه، می توانید با پرداخت هزینه اضافی هتل بسازید (۴ خانه را پس می دهید و هتل می گذارید).
فروش املاک:
می توانید املاک، خانه ها یا هتل ها را به بانک (نصف قیمت خرید) یا به بازیکنان دیگر (با قیمت توافقی) بفروشید.
معامله و استراتژی
بازیکنان می توانند املاک، پول یا کارت های “خروج از زندان” را با هم معامله کنند.
معامله‌ها باید با رضایت دو طرف باشد و می‌تواند هر زمان (حتی خارج از نوبت) انجام شود.
پایان بازی
بازی زمانی تمام می شود که فقط یک بازیکن باقی بماند و بقیه ورشکست شوند.
ورشکستگی: وقتی بازیکنی نتواند بدهی اش به بانک یا بازیکن دیگر را بپردازد، ورشکست می شود و تمام دارایی اش به طلبکار منتقل می شود.
برنده کسی است که بیشترین ثروت را جمع کرده و همه رقبا را حذف کند.
نکات اضافی
تاس جفت: اگر تاس جفت بیاورید، یک نوبت اضافی می گیرید. اما اگر سه بار پشت سر هم جفت بیاورید، به زندان می روید.
کمبود خانه و هتل: اگر تعداد خان ه‌ها یا هتل ها در بانک تمام شود، باید صبر کنید تا کسی آن ها را بفروشد.
بدهی به بانک: اگر به بانک بدهکار شوید و نتوانید بپردازید، فورا ورشکست می شوید.
ترفندهای بازی مونوپولی برای برد تضمینی
۱. املاک نارنجی و قرمز رو هدف بگیر
- چرا؟ این املاک (مثل St. James Place و Tennessee Avenue در نسخه انگلیسی) به دلیل موقعیتشون روی صفحه (نزدیک زندان و جاهایی که بازیکنا زیاد فرود می یان) خیلی زود اجاره می دن و سود آورن.
- ترفند: سعی کن سریع همه املاک نارنجی یا قرمز رو جمع کنی و روشون خانه بسازی. سه خانه روی این املاک سود عالی داره و اجاره رو چند برابر می کنه.
۲. زود خانه بساز، اما تا ۳ تا کافیه
- چرا؟ وقتی ۳ خانه روی یه ملک بذاری، اجاره به شکل چشمگیری بالا می ره و از نظر هزینه سود بهینه ست. ساخت هتل (۵مین مرحله) گرونه و سودش نسبت به هزینه خیلی بیشتر نمی شه.
- ترفند: به جای اینکه همه پولت رو صرف هتل کنی، روی چند مجموعه ۳ خونه بساز و پولت رو نگه دار برای معامله یا دفاع.
۳. زندان رو به نفع خودت استفاده کن
- چرا؟ اوایل بازی بهتره از زندان سریع بیای بیرون، ولی وقتی بقیه شروع به ساختن خونه و هتل کردن، موندن تو زندان می تونه از پرداخت اجاره‌های سنگین نجاتت بده.
- ترفند: اگه آخرای بازی هستی و پولت کمه، تاس نریز و جریمه نده؛ بذار ۳ نوبتت تموم شه تا رایگان بیای بیرون.
۴. معامله رو جدی بگیر
- چرا؟ معامله با بازیکنا بهترین راه برای کامل کردن مجموعه های رنگیت هست.
- ترفند:
املاکی که برای خودت بی فایده ست رو به بقیه بفروش، حتی اگه ارزون باشه، تا چیزی که لازم داری رو بگیری.
اگه کسی یه مجموعه رو کامل کرده، بهش ملک اضافه نفروش، چون قوی تر می شه.
همیشه یه کم پول نقد نگه دار که تو معامله‌ها دست بالا رو داشته باشی.
۵. راه‌آهن ها و خدمات رو دست کم نگیر
- چرا؟ راه‌آهن‌ها (Railroads) و خدمات عمومی (مثل آب و برق) سود کمی دارن، ولی وقتی همه‌شون رو داشته باشی، اجاره شون خوب می شه و هزینه خریدشون هم پایینه.
- ترفند: اگه می‌بینی کسی دنبال جمع کردن راه آهن هاست، یه دونه ش رو نگه دار تا اذیتش کنی و مجبورش کنی باهات معامله کنه.
۶. پول نقد نگه دار
- چرا؟ اگه پول نقد نداشته باشی و روی یه ملک گرون فرود بیای، مجبور می شی املاکت رو ارزون بفروشی یا ورشکست شی.
- ترفند: همیشه حداقل ۳۰۰-۵۰۰ واحد پول نقد داشته باش تا بتونی جریمه ها، اجاره ها یا فرصت های خرید رو مدیریت کنی.
۷. املاک ارزون رو برای شروع بخر
- چرا؟ املاک قهوه‌ای و آبی روشن (مثل Mediterranean و Baltic Avenue) ارزونن و سریع می تونی روشون خونه بسازی و اجاره بگیری.
- ترفند: اینا رو زود بخر و با ۳-۴ خونه تقویتشون کن تا اوایل بازی جریان پولت قوی بشه.
۸. شانس و صندوق رو پیش بینی کن
- چرا؟ کارت های شانس و صندوق اجتماعی می تونن بازی رو عوض کنن (مثلا بردنت به یه جای بد یا دادن پول).
- ترفند: همیشه یه کم پول کنار بذار برای جریمه های احتمالی (مثل مالیات یا تعمیرات) که تو این کارتا هست.
۹. رقیبات رو ورشکست کن
- چرا؟ هدف بازی اینه که بقیه رو از دور خارج کنی.
- ترفند:
اگه کسی پولش کمه و روی ملکت فرود اومد، اجاره رو نقد بخواه و نذار معامله کنه.
املاک گرون رو نگه دار و با اجاره‌های سنگین بقیه رو تحت فشار بذار.
نکته طلایی بازی مونوپولی
تعادل بین ریسک و احتیاط: زیاد حریص نباش که همه چی رو بخری، ولی فرصت‌های خوب رو هم از دست نده. بازی مونوپولی ترکیبی از شانس و تصمیم‌های هوشمنده.
نتیجه گیری
مونوپولی بازی‌ای است که با تمرین و استراتژی می‌توانید در آن حرفه ای شوید. قوانین ساده اما عمیق آن باعث می شود هر بار تجربه‌ای متفاوت داشته باشید. حالا که قوانین را می دانید، وقت آن است که دوستانتان را دعوت کنید و بازی را شروع کنید.