نماز آیات چند رکعت است و چگونه خوانده می شود و چند رکوع و قنوت دارد؟ آموزش کامل نماز آیات
نماز آیات یکی از نماز های واجب در اسلام است که در شرایط خاصی مانند زلزله، کسوف، خسوف یا سایر آیات الهی (پدیده های طبیعی غیرعادی) خوانده می شود. این نماز برای یادآوری عظمت خداوند و توجه به نشانه های او در طبیعت است. در این مقاله، به صورت کامل و دقیق، تعداد رکعت ها، نحوه خواندن، تعداد رکوع ها و قنوت ها و مراحل انجام این نماز را توضیح می دهیم.
نماز آیات کی واجب میشه؟
نماز آیات در موارد زیر واجب می شود:
کسوف (خورشیدگرفتگی): چه کامل باشد و چه جزئی، در صورتی که در محل زندگی فرد قابل مشاهده باشد.
خسوف (ماه‌گرفتگی): چه کامل باشد و چه جزئی، در صورتی که در محل فرد دیده شود.
زلزله: حتی اگر خفیف باشد و ترس ایجاد نکند، به محض وقوع زلزله واجب است.
پدیده‌های غیرعادی طبیعی: مانند طوفان شدید، تاریکی غیرمعمول، صاعقه یا هر پدیده ای که باعث ترس عمومی شود (طبق نظر برخی مراجع، در این موارد ممکن است واجب یا مستحب باشد).
نکته:
- برای کسوف و خسوف، بهتر است تا پایان پدیده خوانده شود.
- در زلزله، باید بلافاصله یا در اولین فرصت ممکن خوانده شود.
- اگر کسی به دلیل ندانستن حکم، نماز را نخوانده باشد، باید قضای آن را به جا آورد.
همچنین ببینید: کاملترین نماز میت
تعداد رکعت های نماز آیات
نماز آیات دو رکعت است. هر رکعت این نماز به‌گونه ای خاص خوانده می شود که در ادامه توضیح داده خواهد شد.
نحوه خواندن نماز آیات
نماز آیات را می توان به دو روش خواند: روش اول (با پنج رکوع در هر رکعت) و روش دوم (تقسیم سوره ها). در اینجا هر دو روش را شرح می دهیم:
روش اول: با پنج رکوع در هر رکعت
نیت: مانند سایر نماز ها، ابتدا نیت کنید: «نماز آیات به جا می‌آ ورم، قربهً إلی الله».
تکبیره الإحرام: بگویید «الله أکبر» و وارد نماز شوید.
رکعت اول:
حمد و سوره: سوره حمد را بخوانید و سپس یک سوره کامل (مثلا سوره توحید).
رکوع اول: به رکوع بروید و ذکر رکوع را بگویید.
قیام: بلند شوید و دوباره حمد و یک سوره کامل بخوانید.
رکوع دوم: به رکوع بروید.
این روند را ادامه دهید تا پنج رکوع کامل شود.
پس از رکوع پنجم، به سجده بروید و دو سجده انجام دهید.
رکعت دوم:
پس از سجده ها، برای رکعت دوم بایستید.
مانند رکعت اول، حمد و سوره بخوانید و پنج رکوع انجام دهید.
پس از رکوع پنجم، دو سجده کنید.
تشهد و سلام: پس از سجده های رکعت دوم، تشهد بخوانید و با سلام، نماز را تمام کنید.
روش دوم: تقسیم سوره
نیت و تکبیره: مانند روش اول، نیت کنید و با «الله أکبر» شروع کنید.
رکعت اول:
سوره حمد را بخوانید.
یک سوره (مثلا سوره فلق) را به پنج بخش تقسیم کنید.
یک بخش از سوره را بخوانید، سپس به رکوع بروید.
به عنوان مثال، اگر نمازگزار قصد دارد سوره «قل هو الله احد» را بخواند، می تواند به ترتیب زیر عمل کند:
بسم الله الرحمن الرحیم → رکوع اول
قل هو الله احد → رکوع دوم
الله الصمد → رکوع سوم
لم یلد و لم یولد → رکوع چهارم
و لم یکن له کفواً احد → رکوع پنجم
بلند شوید، بخش دوم سوره را بخوانید و دوباره به رکوع بروید.
این کار را تا پنج رکوع ادامه دهید تا سوره کامل شود.
پس از رکوع پنجم، دو سجده کنید.
رکعت دوم:
برای رکعت دوم، همانند رکعت اول عمل کنید: حمد بخوانید و یک سوره را به پنج بخش تقسیم کنید.
پس از هر بخش، به رکوع بروید تا پنج رکوع کامل شود.
دو سجده انجام دهید.
تشهد و سلام: تشهد بخوانید و با سلام، نماز را تمام کنید.
اگر هم نمازگزار، در یک رکعت از نماز آیات پنج مرتبه حمد و سوره بخواند و در رکعت دیگر یک حمد بخواند و سوره را پنج قسمت کند، مانعی ندارد. .
همچنین ببینید: نماز حضرت ام البنین برای بچه دار شدن، حاجت، ازدواج
نماز آیات چند رکوع دارد؟
در هر رکعت از نماز آیات، پنج رکوع وجود دارد. بنابراین، در کل نماز (دو رکعت)، ده رکوع انجام می شود.
نماز آیات چند قنوت دارد؟
در نماز آیات، خواندن قنوت مستحب است و تعداد آن به روش خواندن بستگی دارد:
معمولا در روش اول، پس از رکوع دوم یا چهارم در هر رکعت، می توان قنوت خواند (در کل دو قنوت مستحب).
در روش دوم نیز می‌توان به همین ترتیب قنوت خواند.
در قنوت، دعای دلخواه یا ذکر «سُبْحَانَ اللَّهِ وَالْحَمْدُ لِلَّهِ وَلَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَاللَّهُ أَکْبَرُ» را بخوانید.
توجه: قنوت در نماز آیات واجب نیست و می توانید آن را حذف کنید.
همچنین ببینید: طریقه خواندن نماز پنج تن آل عبا
تعداد قنوت های نماز آیات بر اساس نظر مراجع تقلید
نظر مقام معظم رهبری:
در نماز آیات، خواندن قنوت در هر قیام دوم پس از قرائت (رکوع های زوج) مستحب است. این یعنی در دو رکعت، پنج قنوت خوانده می شود. همچنین می توان به دو قنوت اکتفا کرد: یکی قبل از رکوع پنجم (به نیت رجاء) و دیگری قبل از رکوع دهم. اکتفا به قنوت آخر (قبل از رکوع دهم) نیز جایز است.
نظر آیت الله مکارم شیرازی:
خواندن قنوت در قیام های دوم (رکوع های زوج) پس از قرائت و پیش از رکوع مستحب است، که در مجموع دو رکعت، پنج قنوت می شود. برای سهولت، م ی‌توان تنها یک قنوت قبل از رکوع دهم خواند.
مراحل گام به گام نماز آیات (خلاصه)
نیت کنید: «نماز آیات می‌خوانم».
تکبیره بگویید: «الله أکبر».
در رکعت اول:
حمد و سوره بخوانید (یا سوره را به پنج بخش تقسیم کنید).
پنج رکوع انجام دهید.
دو سجده کنید.
در رکعت دوم:
همانند رکعت اول، حمد و سوره و پنج رکوع انجام دهید.
دو سجده کنید.
تشهد بخوانید و با سلام، نماز را تمام کنید.
(اختیاری) قنوت را پس از رکوع دوم یا چهارم بخوانید.
نکات مهم
وقت خواندن: نماز آیات باید در زمان وقوع پدیده (مثل زلزله یا کسوف) یا بلافاصله پس از آن خوانده شود. در کسوف و خسوف، بهتر است تا پایان پدیده خوانده شود.
مکان خواندن: مانند سایر نماز ها، در مکان پاک و رو به قبله بخوانید.
موارد واجب شدن: زلزله، کسوف، خسوف، طوفان شدید، یا هر پدیده غیرعادی که باعث ترس عمومی شود.
نماز جماعت: می‌توان نماز آیات را به‌صورت جماعت خواند.
همچنین ببینید: نماز امام سجاد برای ازدواج
احکام مرتبط
اگر کسی به دلیل ندانستن حکم، نماز آیات را نخوانده باشد، باید قضای آن را به جا آورد.
در صورت شک در تعداد رکوع ها، طبق احکام شک در نماز عمل کنید (به کتاب های رساله مراجعه شود).
خواندن سوره‌های کوتاه (مثل توحید یا فلق) در نماز آیات توصیه می شود.
نتیجه گیری
نماز آیات نمازی دو رکعتی با ده رکوع است که به دلیل پدیده های خاص طبیعی واجب م ی‌شود. با یادگیری دقیق این نماز و انجام آن با حضور قلب، می توان به یاد آوری عظمت خداوند و تقویت ارتباط معنوی پرداخت. امیدواریم این آموزش کامل و ساده، شما را در انجام این فریضه یاری کند.