ماه شعبان، یکی از پر برکت ترین ماه های قمری است که در آن، فرصت های ارزشمندی برای تهذیب نفس، استغفار و آماده شدن برای ماه مبارک رمضان فراهم می شود. این ماه به دلیل ولادت امام حسین (ع)، حضرت عباس (ع) و امام سجاد (ع) و همچنین اعمال مستحبی متعدد، اهمیت ویژه ای دارد. اما یکی از مهم ترین اعمال آن، وداع با این ماه و استقبال از رمضان با دعا و مناجات است. دعای وداع با ماه شعبان، که از امام صادق (ع) نقل شده است، دعایی پرمحتواست که در آن، از خداوند درخواست قبولی اعمال، بهره‌مندی از فیوضات رمضان و طلب آمرزش و مغفرت می‌شود. این دعا، نوعی آمادگی روحی برای ورود به ضیافت الهی است و توصیه شده است که در شب آخر شعبان یا شب اول ماه رمضان خوانده شود. در ادامه، متن این دعا به همراه ترجمه فارسی آن، لینک دانلود نسخه صوتی با صدای حاج میثم مطیعی و همچنین نسخه PDF این دعا آورده شده است.
همچنین ببینید: دعای سریع الاجابه برای شفای مریض
اعمال آخر ماه شعبان چیست؟
ثواب روزه سه روز آخر ماه شعبان
از امام صادق (علیه‌السلام) نقل شده است که هر کس سه روز پایانی ماه شعبان را روزه بگیرد و آن را به ماه مبارک رمضان متصل کند، خداوند متعال ثواب روزه دو ماه متوالی را برای او ثبت خواهد کرد. این فضیلت نشان دهنده اهمیت آمادگی معنوی برای ورود به ماه رمضان و بهره‌مندی از برکات این ماه است.
توصیه های امام رضا (علیه‌السلام) در جمعه پایانی شعبان
اباصلت هروی می گوید: در آخرین جمعه ماه شعبان به محضر امام رضا (علیه‌السلام) شرفیاب شدم. حضرت به من فرمودند:
«ای اباصلت! بیشتر ماه شعبان سپری شده و امروز آخرین جمعه آن است، پس کوتاهی‌های گذشته را جبران کن و به آنچه برایت سودمند است، روی آور. بسیار دعا کن، استغفار نما، قرآن بخوان و از گناهان خود توبه کن تا هنگامی که ماه رمضان وارد می‌شود، خود را برای خدا خالص ساخته باشی.»
ایشان در ادامه توصیه کردند که هر دَین و امانتی که بر عهده داریم، ادا کنیم، کینه‌ها را از دل بیرون نماییم، گناهان گذشته را ترک کنیم و در تمام امور، به خداوند توکل داشته باشیم. سپس فرمودند که در روزهای پایانی این ماه، این دعا را بسیار بخوانیم:
اَللّـهُمَّ اِنْ لَمْ تَکُنْ غَفَرْتَ لَنا فیما مَضى مِنْ شَعْبانَ، فَاغْفِرْ لَنا فیما بَقِىَ مِنْهُ.
ترجمه: خدایا، اگر در بخش گذشته ماه شعبان ما را نیامرزیده‌ای، پس در بخش باقیمانده از آن، ما را بیامرز.
آزادی بندگان از آتش جهنم در ماه شعبان
امام رضا (علیه‌السلام) در ادامه سخنان خود فرمودند: «خداوند به احترام و عظمت ماه مبارک رمضان، بندگان بسیاری را در ماه شعبان از آتش جهنم آزاد می‌گرداند.»
این حدیث نشان‌دهنده اهمیت توجه به فرصت‌های باقیمانده در این ماه و بهره‌مندی از رحمت و مغفرت الهی است تا با دلی پاک و روحی آماده، به استقبال ماه رمضان برویم.
همچنین ببینید: دعای معراج برای حاجت
متن دعای وداع با ماه شعبان با ترجمه فارسی
دعای وداع با ماه شعبان، منسوب به امام صادق (علیه‌السلام) است و شامل مضامینی همچون طلب مغفرت، توفیق عبادت در رمضان و سپاس از خداوند برای بهره‌مندی از برکات شعبان می‌شود. این دعا با عبارت زیر آغاز می‌شود:
اللّٰهُمَّ إِنَّ هٰذَا الشَّهْرَ الْمُبارَکَ الَّذِى أُنْزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ وَجُعِلَ هُدىً لِلنَّاسِ وَبَیِّناتٍ مِنَ الْهُدىٰ وَالْفُرْقانِ قَدْ حَضَرَ فَسَلِّمْنا فِیهِ وَسَلِّمْهُ لَنا وَتَسَلَّمْهُ مِنّا فِى یُسْرٍ مِنْکَ وَعافِیَهٍ، یَا مَنْ أَخَذَ الْقَلِیلَ وَشَکَرَ الْکَثِیرَ اقْبَلْ مِنِّى الْیَسِیرَ؛
اللّٰهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُکَ أَنْ تَجْعَلَ لِى إِلىٰ کُلِّ خَیْرٍ سَبِیلاً، وَمِنْ کُلِّ مَا لَاتُحِبُّ مانِعاً یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ، یَا مَنْ عَفا عَنِّى وَعَمَّا خَلَوْتُ بِهِ مِنَ السَّیِّئاتِ، یَا مَنْ لَمْ یُؤاخِذْنِى بِارْتِکابِ الْمَعاصِى، عَفْوَکَ عَفْوَکَ عَفْوَکَ، یَا کَرِیمُ؛
إِلٰهِى وَعَظْتَنِى فَلَمْ أَتَّعِظْ، وَزَجَرْتَنِى عَنْ مَحارِمِکَ فَلَمْ أَنْزَجِرْ، فَما عُذْرِى، فَاعْفُ عَنِّى یَا کَرِیمُ، عَفْوَکَ عَفْوَکَ؛
اللّٰهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُکَ الرَّاحَهَ عِنْدَ الْمَوْتِ، وَالْعَفْوَ عِنْدَ الْحِسابِ، عَظُمَ الذَّنْبُ مِنْ عَبْدِکَ فَلْیَحْسُنِ التَّجاوُزُ مِنْ عِنْدِکَ، یَا أَهْلَ التَّقْوىٰ وَیَا أَهْلَ الْمَغْفِرَهِ، عَفْوَکَ عَفْوَکَ؛
اللّٰهُمَّ إِنِّى عَبْدُکَ بْنُ عَبْدِکَ بْنُ أَمَتِکَ ضَعِیفٌ فَقِیرٌ إِلىٰ رَحْمَتِکَ، وَأَنْتَ مُنْزِلُ الْغِنىٰ وَالْبَرَکَهِ عَلَى الْعِبادِ، قاهِرٌ مُقْتَدِرٌ أَحْصَیْتَ أَعْمالَهُمْ، وَقَسَمْتَ أَرْزاقَهُمْ، وَجَعَلْتَهُمْ مُخْتَلِفَهً أَلْسِنَتُهُمْ وَأَلْوانُهُمْ خَلْقاً مِنْ بَعْدِ خَلْقٍ، وَلَا یَعْلَمُ الْعِبادُ عِلْمَکَ، وَلَا یَقْدِرُ الْعِبادُ قَدْرَکَ، وَکُلُّنا فَقِیرٌ إِلىٰ رَحْمَتِکَ، فَلا تَصْرِفْ عَنِّى وَجْهَکَ، وَاجْعَلْنِى مِنْ صالِحِى خَلْقِکَ فِى الْعَمَلِ وَالْأَمَلِ وَالْقَضاءِ وَالْقَدَرِ؛
اللّٰهُمَّ أَبْقِنِى خَیْرَ الْبَقاءِ، وَأَفْنِنِى خَیْرَ الْفَناءِ عَلَىٰ مُوالاهِ أَوْلِیائِکَ، وَمُعاداهِ أَعْدائِکَ وَالرَّغْبَهِ إِلَیْکَ، وَالرَّهْبَهِ مِنْکَ، وَالْخُشُوعِ وَالْوَفاءِ وَالتَّسْلِیمِ لَکَ، وَالتَّصْدِیقِ بِکِتابِکَ، وَاتِّباعِ سُنَّهِ رَسُولِکَ؛
اللّٰهُمَّ مَا کانَ فِى قَلْبِى مِنْ شَکٍّ أَوْ رِیبَهٍ أَوْ جُحُودٍ أَوْ قُنُوطٍ أَوْ فَرَحٍ أَوْ بَذَخٍ أَوْ بَطَرٍ أَوْ خُیَلاءَ أَوْ رِیاءٍ أَوْ سُمْعَهٍ أَوْ شِقاقٍ أَوْ نِفاقٍ أَوْ کُفْرٍ أَوْ فُسُوقٍ أَوْ عِصْیانٍ أَوْ عَظَمَهٍ أَوْ شَىْءٍ لَاتُحِبُّ، فَأَسْأَلُکَ یَا رَبِّ أَنْ تُبَدِّلَنِى مَکانَهُ إِیماناً بِوَعْدِکَ، وَوَفاءً بِعَهْدِکَ، وَرِضاً بِقَضائِکَ، وَزُهْداً فِى الدُّنْیا، وَرَغْبَهً فِیما عِنْدَکَ، وَأَثَرَهً وَطُمَأْنِینَهً وَتَوْبَهً نَصُوحاً، أَسْأَلُکَ ذٰلِکَ یَا رَبَّ الْعالَمِینَ؛
إِلٰهِى أَنْتَ مِنْ حِلْمِکَ تُعْصىٰ فَکَأَنَّکَ لَمْ تَرَ، وَمِنْ کَرَمِکَ وَجُودِکَ تُطاعُ فَکَأَنَّکَ لَمْ تُعْصَ، وَأَنَا وَمَنْ لَمْ یَعْصِکَ سُکَّانُ أَرْضِکَ فَکُنْ عَلَیْنا بِالْفَضْلِ جَواداً، وَبِالْخَیْرِ عَوَّاداً، یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ، وَصَلَّى اللّٰهُ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ صَلاهً دائِمَهً لَاتُحْصىٰ وَلَا تُعَدُّ وَلَا یَقْدِرُ قَدْرَها غَیْرُکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ.
دعای شب آخر ماه شعبان صوتی
با صوت میثم مطیعی
برای شنیدن این دعا با نوای دلنشین حاج میثم مطیعی، می‌توانید از طریق لینک زیر اقدام کنید:
با صوت مهدی سماواتی
دانلود PDF دعای وداع با ماه شعبان
اگر به دنبال نسخه PDF این دعا همراه با ترجمه فارسی هستید، از لینک زیر استفاده کنید:
دانلود PDF دعای وداع با ماه شعبان
همچنین ببینید: دعای عهد
نتیجه گیری
دعای وداع با ماه شعبان، یکی از دعا های مهم برای آمادگی ورود به ماه رمضان است. با خواندن این دعا، از خداوند طلب توفیق، مغفرت و قبولی عبادات می کنیم. همچنین، شنیدن این دعا با صدای مداحانی همچون حاج میثم مطیعی می تواند حال و هوای معنوی خاصی ایجاد کند.