عید غدیر خم یکی از مهم ترین اعیاد اسلامی، به‌ویژه برای شیعیان، است که هر ساله با شکوه و عظمت خاصی گرامی داشته می‌شود. این روز یادآور واقعه ای تاریخی و سرنوشت ساز در سال دهم هجری قمری است که در آن پیامبر اسلام، حضرت محمد (ص)، به دستور خداوند، حضرت علی (ع) را به عنوان جانشین و ولی امر مسلمانان معرفی کرد. در این مقاله، به بررسی تاریخ دقیق عید غدیر در سال ۱۴۰۴ هجری شمسی، همراه با معادل‌های قمری و میلادی، و همچنین اهمیت این روز پرداخته می شود.
همچنین ببینید: عید قربان ۱۴۰۴ کی است؟
تاریخ دقیق عید غدیر ۱۴۰۴
عید غدیر خم هر سال در روز ۱۸ ذی‌الحجه در تقویم هجری قمری جشن گرفته می شود. با توجه به تفاوت میان تقویم قمری و شمسی (حدود ۱۰ تا ۱۱ روز در هر سال)، تاریخ این عید در تقویم شمسی هر سال تغییر می کند. بر اساس محاسبات تقویمی، در سال ۱۴۰۴ هجری شمسی، عید غدیر خم به شرح زیر خواهد بود:
تقویم شمسی: شنبه، ۲۴ خرداد ۱۴۰۴
تقویم قمری: ۱۸ ذی‌الحجه ۱۴۴۶
تقویم میلادی: ۱۴ ژوئن ۲۰۲۵ (Saturday, June 14, 2025)
عید غدیر ۱۴۰۴ چند شنبه است؟
همان طور که اشاره شد، عید غدیر در سال ۱۴۰۴ هجری شمسی مصادف با شنبه، ۲۴ خرداد است. این روز در تقویم رسمی ایران تعطیل است و فرصتی برای برگزاری مراسم های مذهبی و خانوادگی فراهم می‌کند. از آنجا که روز شنبه در ایران جزو روز های کاری محسوب می شود، تعطیلی این روز به اهمیت ویژه آن در فرهنگ ایرانی اشاره دارد.
واقعه غدیر خم پیشینه تاریخی
عید غدیر به واقعه ای بازمی گردد که در سال دهم هجری قمری، در آخرین سفر حج پیامبر (ص) معروف به “حجه‌الوداع” رخ داد. پیامبر پس از اتمام مناسک حج، در راه بازگشت از مکه به مدینه، در منطقه‌ای به نام غدیر خم توقف کرد. در این مکان، که بین مکه و مدینه واقع شده و دارای حوضچه ای (غدیر) بود، پیامبر خطبه ای مهم ایراد کرد. در حضور هزاران نفر از یارانش، ایشان دست حضرت علی (ع) را بالا برد و فرمود:
“مَنْ کُنْتُ مَوْلَاهُ فَهَذَا عَلِیٌّ مَوْلَاهُ”
(هرکس که من مولای او هستم، این علی مولای اوست).
این جمله به همراه دعای پیامبر که از خداوند خواست تا علی (ع) را دوست و یاور کسانی قرار دهد که او را دوست دارند و دشمن کسانی که با او دشمنی کنند، پایه و اساس اعتقاد شیعیان به ولایت و امامت حضرت علی (ع) شد. این واقعه نه تنها یک اعلام رسمی جانشینی بود، بلکه پیامی عمیق برای وحدت و هدایت امت اسلامی به همراه داشت.
همچنین ببینید: روز دختر ۱۴۰۴
اهمیت عید غدیر در فرهنگ اسلامی
عید غدیر برای شیعیان به‌عنوان “عی دالله الاکبر” (بزرگ ترین عید الهی) شناخته می شود. این روز نماد تکمیل دین و اتمام نعمت الهی است، زیرا بر اساس آیه ۳ سوره مائده که در آن روز نازل شد:
“الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتِی وَرَضِیتُ لَکُمُ الْإِسْلَامَ دِینًا”
(امروز دین شما را برایتان کامل کردم و نعمت خود را بر شما تمام نمودم و اسلام را به‌عنوان دین شما پذیرفتم)، خداوند دین اسلام را با تعیین ولایت علی (ع) به کمال رساند.
از منظر شیعیان، غدیر تنها یک رویداد تاریخی نیست، بلکه بنیانی اعتقادی است که بر مفهوم امامت و رهبری جامعه اسلامی تاکید دارد. این روز همچنین به‌عنوان نمادی از عدالت، وحدت و پیروی از اهل بیت (ع) گرامی داشته می‌شود.
آداب و رسوم عید غدیر
- در ایران و دیگر کشور های شیعه نشین، عید غدیر با مراسم های متنوعی همراه است:
- دید و بازدید: مردم به دیدار سادات (نوادگان پیامبر) می‌روند و این روز را به آن ها تبریک می گویند.
- اطعام مومنان: پخت غذا و پخش نذری از سنت های رایج است که به “اطعام غدیر” معروف است.
- نماز و دعا: خواندن نماز مخصوص عید غدیر و دع اهای مرتبط با این روز، از جمله زیارت غدیریه، در میان شیعیان مرسوم است.
- جشن و شادی: برپایی مراسم جشن، مولودی‌خوانی و آذین بندی خیابان‌ها از دیگر آیین های این روز است.
در نجف اشرف، مراسم باشکوهی در حرم مطهر حضرت علی (ع) برگزار می‌شود که علما، بزرگان و نمایندگان کشور های اسلامی در آن شرکت می کنند. این سنت در سده های اخیر به یکی از مهم ترین آیین های عید غدیر تبدیل شده است.
نتیجه گیری
عید غدیر ۱۴۰۴ در روز شنبه، ۲۴ خرداد ۱۴۰۴ (مطابق با ۱۸ ذی‌الحجه ۱۴۴۶ قمری و ۱۴ ژوئن ۲۰۲۵ میلادی) برگزار خواهد شد. این روز نه تنها یک جشن مذهبی، بلکه فرصتی برای تامل در مفاهیم ولایت، عدالت و وحدت در جامعه اسلامی است. شیعیان در سراسر جهان، به ویژه در ایران، این روز را با آداب و رسوم خاص خود گرامی می دارند و یاد و خاطره واقعه غدیر خم را زنده نگه می‌دارند. عید غدیر، به‌عنوان یکی از ارکان هویت شیعه، پیامی جهانی از صلح، برادری و پیروی از حقیقت را به همراه دارد.