یکی از پرسش های رایج در ماه مبارک رمضان این است که آیا استنشاق برخی بو ها می‌ت واند باعث بطلان روزه شود؟ بسیاری از افراد در طول روزه داری در معرض بو های مختلفی مانند عطر، اسپری خوشبو کننده، وایتکس، ویکس و سایر مواد معطر یا شیمیایی قرار می گیرند. برای روشن شدن این موضوع، در این مقاله بر اساس نظرات مراجع تقلید مانند آیت الله خامنه‌ای، آی ت‌الله سیستانی و همچنین دیدگاه اهل سنت، این مسئله را بررسی می کنیم.
همچنین ببییند: ایا رابطه روزه را باطل میکند؟ احکام رابطه جنسی در ماه رمضان
بوهایی که روزه را باطل می‌کنند از نظر خامنه ای و سیستانی
۱. آیا اسپری خوشبو کننده روزه را باطل می کند؟
طبق نظر آیت الله خامن های، اگر اسپری خوشبو کننده مانند عطر، ادکلن یا خوشبو کننده هوا به‌گونه ای باشد که ذرات آن وارد حلق شود، بنا بر احتیاط مستحب از آن اجتناب شود، اما در حالت عادی باعث بطلان روزه نمی شود.
۲. آیا بوی وایتکس و مواد شیمیایی روزه را باطل می کند؟
استنشاق بوی مواد شیمیایی مانند وایتکس، تینر، بنزین و دیگر مواد مشابه، به خودی خود موجب باطل شدن روزه نیست، مگر آنکه ذرات آن وارد حلق شود و فرد آن را عمدا فرو ببرد. توصیه می شود هنگام استفاده از این مواد، از ماسک استفاده شود تا از مشکلات احتمالی جلوگیری گردد.
۳. آیا استفاده از عطر در زمان روزه گرفتن، آن را باطل می کند؟
از نظر فقهی، استعمال عطر و بوییدن آن باعث باطل شدن روزه نمی شود. این مسئله در میان اکثر فقها، از جمله آیت الله خامنه‌ای و آیت الله سیستانی، مورد تایید است. در فقه اهل سنت نیز بوییدن عطر تاثیری بر صحت روزه ندارد.
۴. آیا استفاده از ویکس (پماد های تنفسی) روزه را باطل می کند؟
برخی افراد برای بهبود مشکلات تنفسی در ایام روزه داری از ویکس یا پماد های مشابه استفاده می کنند. طبق نظر مراجع تقلید، اگر این مواد فقط از طریق مجاری بینی جذب شوند و وارد حلق نشوند، روزه باطل نمی شود. اما اگر منجر به بلعیدن مواد آن شود، احتیاط آن است که از آن اجتناب شود.
۵. آیا زدن گلاب به صورت روزه را باطل میکند؟
استفاده از گلاب برای خوشبو کردن دست و صورت، یا حتی بوییدن آن، روزه را باطل نمی کند. اما اگر فرد آن را به گونه ای استشمام کند که ذراتش به داخل حلق برسد، بهتر است از این کار خودداری شود.
همچنین ببینید: آیا خود ارضایی روزه را باطل می کند؟
بررسی نظرات مراجع مختلف
برای افزایش دقت در استنباط احکام، در ادامه به نظرات برخی مراجع تقلید درباره بو های خاص و تاثیر آن ها بر روزه م ی‌پردازیم:
- آیت‌الله خامنه‌ای: استنشاق بوها روزه را باطل نمی‌کند مگر اینکه ذراتی وارد حلق شود.
- آیت‌الله سیستانی: استفاده از عطر و گلاب اشکالی ندارد اما باید مراقب ورود ذرات به حلق بود.
- اهل سنت: در مذاهب مختلف اهل سنت، استنشاق بو ها به‌تنهایی روزه را باطل نمی کند.
احادیث و منابع فقهی درباره تاثیر بوها بر روزه
در روایات اسلامی، استفاده از عطر و بوییدن آن در حال روزه نهی نشده است، اما برخی احادیث توصیه کرده اند که روزه دار از خوردن و آشامیدن از طریق هر راهی خودداری کند. فقها بر اساس این روایات توصیه می کنند که اگر چیزی دارای ذرات محسوس باشد که ممکن است وارد حلق شود، بهتر است از آن اجتناب گردد.
حکم بخورهای درمانی و مواد دارویی استنشاقی
استفاده از بخور های گیاهی و دارویی مانند اسپری های ضد حساسیت بینی، اگر صرفا در مجاری تنفسی باقی بمانند و به حلق نرسند، روزه را باطل نمی کنند. اما اگر منجر به ورود دارو به گلو و بلع آن شود، موجب بطلان روزه خواهد شد.
همچنین ببینید: آیا حمام رفتن در ماه رمضان روزه را باطل میکند ؟
تاثیر استنشاق دود و غبار بر روزه
- دود سیگار و قلیان: برخی فقها معتقدند که دود سیگار و قلیان چون دارای ذرات محسوس است، باعث بطلان روزه می شود.
- دود آتش یا دود آشپزی: اگر تنها بو استنشاق شود مشکلی ندارد، اما ورود ذرات قابل مشاهده به حلق، اشکال دارد.
- گرد و غبار: اگر عمدا وارد حلق شود، موجب اشکال در روزه است.
نکات احتیاطی برای روزه‌داران
استفاده از ماسک هنگام کار با مواد شیمیایی قوی مانند وایتکس.
پرهیز از استنشاق بخار غلیظ عطر و اسپری های معطر.
اجتناب از دود سیگار و قلیان برای حفظ سلامت و جلوگیری از اشکالات فقهی.
دقت در استفاده از دارو های تنفسی و بخور ها برای اطمینان از عدم ورود آن ها به حلق.
همچنین ببینید: آیا تزریق آمپول و سرم روزه را باطل میکند؟
پرسش و پاسخ متداول
۱. آیا بوی دود ماشین روزه را باطل می کند؟
خیر، بوی دود ماشین روزه را باطل نمی کند، مگر اینکه ذرات آن به حلق برسد.
۲. اگر کسی در محیطی با بوی شدید (مانند کارخانه عطرسازی) کار کند، روزه اش چه حکمی دارد؟
اگر صرفا بو استنشاق شود، مشکلی ندارد. اما اگر ذرات قابل لمس وارد حلق شوند، بنا بر احتیاط واجب باید از این کار پرهیز کرد.
۳. آیا بوی مواد غذایی مانند سرخ کردنی ها روزه را باطل می‌ک ند؟
خیر، بوی غذا حتی اگر شدید باشد، روزه را باطل نمی کند.
جمع‌بندی
به‌طور کلی، استنشاق بو ها، چه خوشبو و چه نامطبوع، تاثیری بر بطلان روزه ندارد، مگر اینکه ذرات آن به داخل حلق رسیده و بلعیده شود. برای رعایت احتیاط، بهتر است هنگام استفاده از مواد معطر یا شیمیایی، مراقب ورود ذرات به مجاری تنفسی باشید.