حضرت ابوالفضل العباس (ع) یکی از شخصیت های برجسته اسلام و از یاران وفادار امام حسین (ع) در واقعه کربلا است. او به دلیل شجاعت، وفاداری و ایثار مثال زدنی اش، جایگاه ویژه ای در تاریخ اسلام دارد. این مقاله به بررسی زندگینامه حضرت عباس (ع) از ولادت تا شهادت می پردازد.
همچنین ببینید: زندگینامه امام حسین
تولد و خانواده حضرت ابوالفضل العباس (ع)
حضرت عباس (ع) در روز چهارم شعبان سال ۲۶ هجری قمری در مدینه متولد شد. پدر ایشان، امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب (ع)، و مادرشان، فاطمه بنت حزام، معروف به امالبنین بود. مادر ایشان از زنان فاضل و با ایمان عرب بود که به دلیل علاقه شدید به اهل بیت، فرزندانش را در مسیر حمایت از امام حسین (ع) تربیت کرد.
کودکی و جوانی حضرت عباس (ع)
حضرت عباس (ع) از کودکی در خانه ای پرورش یافت که مرکز علم، تقوا و شجاعت بود. او تحت تربیت پدر بزرگوارش، امام علی (ع)، رشد کرد و از دانش و حکمت ایشان بهره برد. حضرت عباس (ع) علاوه بر دانش و بینش دینی، در مهارت های جنگی نیز سرآمد بود و در جنگ های مختلفی همچون صفین در کنار پدر خود شرکت داشت.
ویژگی های اخلاقی و فضائل حضرت عباس (ع)
۱. شجاعت و دلاوری
حضرت عباس (ع) به دلیل رشادت های خود در میدان های نبرد، لقب “قمر بنی هاشم” را دریافت کرد. او با قدرت بدنی بالا و روحیه ای استوار، همیشه مدافع حق و عدالت بود.
۲. وفاداری بینظیر
یکی از بارزترین ویژگی های حضرت عباس (ع)، وفاداری او به امام حسین (ع) بود. او در تمام لحظات سخت قیام کربلا، کنار برادرش ماند و جان خود را فدای امام زمانش کرد.
۳. ادب و فروتنی
با اینکه حضرت عباس (ع) برادر امام حسین (ع) بود، اما همواره با احترام و ادب خاصی با ایشان سخن می گفت و هیچ گاه بدون اجازه در مقابل امام خود قدم برنمی داشت.
نقش حضرت عباس (ع) در واقعه عاشورا
۱. پرچمدار سپاه امام حسین (ع)
در روز عاشورا، حضرت عباس (ع) به عنوان پرچمدار سپاه امام حسین (ع) انتخاب شد. او با اقتدار و شجاعت، دشمنان را به وحشت می انداخت.
۲. تلاش برای رساندن آب به خیمهها
یکی از حماسه های بزرگ حضرت عباس (ع)، تلاش او برای رساندن آب به کودکان تشنه خیمه های امام حسین (ع) بود. او توانست به فرات برسد و مشک را پر از آب کند، اما در مسیر بازگشت مورد حمله دشمنان قرار گرفت.
شهادت حضرت عباس (ع)
هنگامی که حضرت عباس (ع) در حال بازگشت به خیمه ها بود، دشمنان با حملات ناجوانمردانه، ابتدا دستان مبارکش را قطع کردند و در نهایت با ضربه ای بر سر او، وی را به شهادت رساندند. شهادت حضرت عباس (ع) یکی از غم انگیزترین لحظات واقعه عاشورا بود که تاثیر عمیقی بر امام حسین (ع) و اهلبیت گذاشت.
همچنین ببینید: مولودی ولادت حضرت ابولفضل
داستان حضرت عباس (ع) برای کودکان
حضرت عباس (ع) پسری شجاع و مهربان بود که همیشه از خانواده اش مراقبت م یکرد. او از کودکی یاد گرفت که مهربان باشد و به دیگران کمک کند. او به قدری قوی بود که همه به او “قمر بنیهاشم” میگفتند، یعنی ماه قبیله بنیهاشم.
حضرت عباس (ع) همیشه به دیگران کمک میکرد. او به دوستانش یاد می داد که چگونه راستگو باشند و همیشه به دیگران احترام بگذارند. مادرش ام البنین او را طوری تربیت کرده بود که هیچ وقت کسی را ناراحت نکند و همیشه از حق دفاع کند.
در روز عاشورا، وقتی که حضرت عباس (ع) دید کودکان خیمهها تشنه هستند و آب ندارند، تصمیم گرفت برایشان آب بیاورد. او مشک خود را برداشت و به سمت رود فرات رفت. او با شجاعت از میان دشمنان گذشت و توانست مشک را پر از آب کند. اما وقتی می خواست آب را به خیمه ها برساند، دشمنان بدجنس او را محاصره کردند.
دشمنان ناجوانمردانه دست های حضرت عباس (ع) را قطع کردند، اما او همچنان تلاش کرد که مشک آب را به خیمه ها برساند. او تا لحظه آخر تسلیم نشد، اما در نهایت با ضربه ای بر سرش به شهادت رسید. وقتی امام حسین (ع) نزد او آمد، با ناراحتی برادرش را در آغوش گرفت و فرمود: «ای برادر مهربانم، دیگر تنها شدم.»
درسهایی از زندگی حضرت عباس (ع) برای کودکان
- همیشه باید شجاع باشیم و در برابر سختی ها تسلیم نشویم.
- باید به خانواده و دوستان خود کمک کنیم و مانند حضرت عباس (ع) مهربان باشیم.
- وقتی می دانیم کسی نیاز به کمک دارد، باید فداکاری کنیم و بدون انتظار جبران، به او کمک کنیم.
ارتباط حضرت عباس (ع) با امام حسین (ع)
حضرت عباس (ع) علاوه بر اینکه برادر امام حسین (ع) بود، رابطه ای بسیار خاص و معنوی با ایشان داشت که فراتر از یک رابطه خانوادگی معمولی بود. حضرت عباس (ع) در کنار اینکه نسبت به امام حسین (ع) محبت و ارادت داشت، همیشه در پی جلب رضایت ایشان بود و به طور کامل تسلیم اراده امام خود بود. در روز عاشورا، زمانی که امام حسین (ع) از او خواست تا برای آوردن آب به رود فرات برود، حضرت عباس (ع) با قلبی پر از عشق و وفاداری، این ماموریت را پذیرفت و حتی در شرایطی که جان خود را در خطر میدید، هیچ گاه بهدنبال مصالحه یا تردید نبود.
این ارتباط معنوی، در واقع الگویی برای رابطه میان امام و پیروان است. حضرت عباس (ع) بهعنوان نمونه ای از اطاعت بی چون و چرا از امام خود، به ویژه در زمان هایی که زندگی و شهادت در میان بود، در دل مسلمانان به یادگار باقی ماند. عشق بی پایان او به امام حسین (ع) در لحظات سخت عاشورا، بیانگر این حقیقت است که هیچ چیزی نمی تواند انسان را از مسیر حقیقت منحرف کند.
قسمتی از سخنان امام حسین (ع) درباره حضرت عباس (ع)
امام حسین (ع) در لحظات مختلف از وفاداری، شجاعت و ایثار حضرت عباس (ع) سخن گفته است. یکی از جملات مشهور امام حسین (ع) در مورد حضرت عباس (ع) این است که فرمودند:
“اللهم إِنَّ أَخِی قَبِلَ رَأْسِی وَ لَمْ یُشِرْ إِلَیَّ إِلاَّ بِإِحْسَانٍ وَ عَفْوٍ وَ لَمْ یَرْجُ النَّفْسَ سِوَى اللهِ وَ لَمْ یَکُنْ یَخْشَى أَحَدًا”.
این جمله اشاره به ویژگی های معنوی و فداکاری حضرت عباس (ع) دارد. امام حسین (ع) در این عبارت تأکید دارند که حضرت عباس (ع) همیشه در کنار او بود و هیچگاه از انجام هیچ وظیفهای در راه حقیقت و دفاع از اصول الهی دریغ نکرد. امام حسین (ع) حتی پس از شهادت حضرت عباس (ع)، که جان خود را فدای او کرده بود، در دل خود به دنبال پیدا کردن فردی چون او بود که بتواند در شرایط سخت عاشورا به امام کمک کند.
این سخنان امام حسین (ع) نشان دهنده عظمت مقام حضرت عباس (ع) در نظر امام حسین (ع) است و به عنوان یک گواه روشن از وفاداری، شجاعت و حمایت بی دریغ حضرت عباس (ع) در طول تاریخ به یادگار مانده است.
دانلود pdf زندگینامه حضرت ابوالفضل العباس
نتیجه گیری
حضرت ابوالفضل العباس (ع) نمونه ای بی بدیل از شجاعت، وفاداری و ایثار در تاریخ اسلام است. زندگی و شهادت او درس های بزرگی از ایثار و فداکاری را برای تمامی مسلمانان به همراه دارد. نام و یاد او همواره در دل عاشقان اهل بیت زنده خواهد ماند.
همچنین ببینید: عکس نوشته ولادت حضرت عباس