مدت زمان زردی نوزاد: تا کی ادامه دارد و چه زمانی خطرناک میشود؟ + سریعترین روش درمان
زردی نوزاد یکی از مشکلات شایع در روزهای اول تولد است که در اثر افزایش سطح بیلیروبین در خون ایجاد میشود. این وضعیت باعث زرد شدن پوست و چشمهای نوزاد میشود و در بیشتر موارد بیخطر است. با این حال، در برخی شرایط میتواند نشانهای از یک مشکل جدیتر باشد و نیاز به درمان فوری داشته باشد. در این مقاله به بررسی مدت زمان زردی، راههای تشخیص، روشهای درمان سریع، و نکات مهم برای والدین میپردازیم.
همچنین ببینید: ناف نوزاد کی میافتد؟
زردی نوزاد تا کی ادامه دارد؟
زردی نوزاد معمولا بین ۲ تا ۳ هفته بعد از تولد برطرف می شود. با این حال، اگر زردی بیش از ۲۱ روز طول بکشد، ممکن است نشانه ای از مشکلات کبدی یا عفونت های خاص باشد که نیاز به بررسی پزشک دارد.
مدت زمان زردی در نوزادان مختلف:
- نوزادان ترم (کامل): معمولا در هفته اول شدید شده و تا هفته سوم کاهش می یابد.
- نوزادان نارس: ممکن است زردی تا ۴ تا ۵ هفته ادامه داشته باشد.
- زردی طولانی مدت: در برخی نوزادان، زردی تا ۲ تا ۳ ماهگی ادامه پیدا میکند که معمولا به دلیل مشکلات کبدی یا شیر مادر است و نیاز به بررسی پزشکی دارد.
از کجا بفهمیم زردی نوزاد خوب شده؟
- کاهش زردی پوست و چشم ها: بهبود زردی معمولا ابتدا در قسمتهای پایین تر بدن نمایان می شود.
- افزایش فعالیت نوزاد: نوزادانی که زردیشان کاهش یافته، هوشیارتر و فعال تر میشوند.
- بهبود الگوی تغذیه و خواب: نوزاد بهتر شیر می خورد و خواب بهتری دارد.
- تست خون: بهترین روش بررسی کاهش زردی انجام آزمایش خون و اندازهگیری سطح بیلیروبین است.
سریعترین راه درمان زردی نوزاد
برای کاهش سریع زردی نوزاد، راهکارهای زیر توصیه میشود:
- افزایش شیردهی: تغذیه مکرر با شیر مادر یا شیر خشک به دفع بیلیروبین از طریق مدفوع کمک می کند.
- فتوتراپی (نور درمانی): اگر سطح زردی بالا باشد، پزشک ممکن است فتوتراپی را تجویز کند.
- مصرف مایعات کافی: در مواردی که نوزاد دچار کم آبی باشد، تامین مایعات کافی ضروری است.
- تعویض خون: در موارد شدید که زردی بسیار بالاست و فتوتراپی جوابگو نیست، تعویض خون انجام می شود.
همچنین ببینید: بهترین زمان مصرف قطره آد برای نوزاد
تاثیر آب قند بر زردی نوزاد
بر خلاف باور عمومی، دادن آب قند به نوزاد برای درمان زردی نه تنها مؤثر نیست بلکه میتواند مضر باشد. تحقیقات نشان دادهاند که آب قند:
- باعث کاهش میل نوزاد به تغذیه با شیر مادر می شود و در نتیجه دفع بیلیروبین را کاهش می دهد.
- می تواند موجب نوسانات قند خون در نوزاد شده و مشکلات گوارشی ایجاد کند.
- هیچ تاثیر علمی ثابتشدهای بر کاهش سطح بیلیروبین ندارد.
بنابراین، بهترین راه درمان زردی، افزایش تغذیه با شیر مادر و در صورت نیاز، استفاده از روشهای علمی مانند فتوتراپی است.
علت بالا رفتن مجدد زردی نوزاد
- کمآبی بدن: کمبود تغذیه یا شیر ناکافی میتواند باعث افزایش زردی شود.
- زردی ناشی از شیر مادر: در برخی موارد، موادی در شیر مادر باعث افزایش سطح بیلیروبین می شوند.
- عفونتها و مشکلات کبدی: اگر زردی طولانیمدت باشد، باید علت آن بررسی شود.
- ناسازگاری گروه خونی: ناسازگاری بین خون مادر و نوزاد میتواند باعث زردی مداوم شود.
تست زردی نوزاد در منزل
- بررسی پوست زیر نور طبیعی: با فشار دادن آرام پوست نوزاد، اگر پس از برداشتن دست رنگ زرد واضح دیده شود، زردی هنوز وجود دارد.
- مشاهده رنگ چشم: زردی در سفیدی چشم می تواند نشانه بالا بودن سطح بیلیروبین باشد.
- استفاده از دستگاه بیلیروبین متر: برخی دستگاه های خانگی قادر به اندازه گیری زردی بدون نیاز به آزمایش خون هستند، اما نتایج آنها باید با پزشک تایید شود.
جدول شدت زردی نوزاد بر اساس سطح بیلی روبین
میزان بیلیروبین (mg/dL) | وضعیت زردی | نیاز به درمان |
---|---|---|
۱-۵ | خفیف | نیاز به درمان خاصی ندارد |
۵-۱۲ | متوسط | تغذیه مکرر و پیگیری |
۱۲-۱۸ | شدید | فتوتراپی ضروری است |
بالای ۱۸ | خطرناک | نیاز به بستری شدن و بررسی تعویض خون |
زردی نوزاد تا چند روزگی خطرناک است؟
- اگر زردی بعد از روز سوم شدید شود و تا روز هفتم همچنان در حال افزایش باشد، نیاز به بررسی پزشکی دارد.
- اگر نوزاد بیحال باشد، دچار مشکلات تغذیه ای شود یا رنگ زرد تا سفیدی چشم و کف پا گسترش یابد، باید فورا به پزشک مراجعه کرد.
- زردی بیش از ۲۱ روز میتواند خطرناک باشد و نیاز به آزمایش دارد.
رنگ مدفوع نوزادی که زردی دارد
رنگ مدفوع نوزاد یک شاخص مهم در تشخیص شدت زردی است:
- مدفوع زرد خردلی: طبیعی و نشانه عملکرد درست کبد است.
- مدفوع سفید یا خاکستری: ممکن است نشاندهنده انسداد صفراوی و مشکلات کبدی باشد که نیاز به بررسی فوری دارد.
- مدفوع سبز تیره: در برخی موارد طبیعی است، اما اگر با سایر علائم همراه باشد، باید بررسی شود.
برای زردی نوزاد چی خوبه؟
- نور طبیعی خورشید: قرار دادن نوزاد در معرض نور غیرمستقیم خورشید (۱۵-۲۰ دقیقه در روز).
- شیر مادر: افزایش تعداد دفعات شیردهی به دفع سریعت ر بیلیروبین کمک میکند.
- آب قند ممنوع! بر خلاف باور عمومی، دادن آب قند به نوزاد توصیه نمیشود و ممکن است مضر باشد.
- مشورت با پزشک: برای تعیین سطح زردی و درمان مناسب، آزمایش خون ضروری است.
نتیجه گیری
زردی نوزاد در اغلب موارد خودبهخود برطرف می شود، اما پیگیری مداوم و رعایت نکات مراقبتی ضروری است. در صورتی که زردی طولانی شود یا علائم غیرعادی مشاهده شد، مراجعه سریع به پزشک توصیه میشود.