قرص ید برای چی خوبه؟ قرص ید رادیواکتیو و تشعشعات هسته ای + نحوه مصرف
در شرایط اضطراری هسته ای، مانند انفجار نیروگاه یا حمله با سلاحه ای اتمی، یکی از نگرانی های مهم، آزاد شدن ید رادیو اکتیو در هواست. بدن انسان برای عملکرد صحیح تیروئید به ید نیاز دارد، اما اگر ید رادیواکتیو وارد بدن شود، میتواند باعث آسیب جدی به غده تیروئید و حتی افزایش خطر ابتلا به سرطان شود. در چنین شرایطی، قرص ید پایدار (که به آن قرص یدید پتاسیم یا KI گفته می شود) میتواند به عنوان یک سپر دفاعی عمل کند. مصرف این قرص باعث میشود غده تیروئید با ید غیررادیواکتیو اشباع شود و دیگر ید رادیواکتیو را جذب نکند. به همین دلیل، مصرف به موقع این قرص در مواقع اضطراری هسته ای میتواند از سلامت تیروئید محافظت کند. امروز در پارسی ید قرص ید برای چی خوبه؟ قرص ید رادیواکتیو و تشعشعات هسته ای + نحوه مصرف را برای شما آورده ایم همراه ما باشید.
همچنین ببینید: قرص لتراکس ۲/۵ برای بارداری
قرص ید برای چی خوبه؟
قرص ید برای تامین ید مورد نیاز بدن استفاده می شود. ید یک ماده معدنی ضروری است که بدن نمی تواند خودش آن را بسازد، بنابراین باید از طریق غذا یا مکمل وارد بدن شود. نقش اصلی ید در بدن، کمک به عملکرد درست غده تیروئید است. غده تیروئید در گردن قرار دارد و با استفاده از ید، هورمون هایی میسازد که برای سوخت و ساز بدن، رشد، تنظیم دمای بدن، ضربان قلب و سطح انرژی بسیار مهم هستند. اگر بدن ید کافی نداشته باشد، ممکن است به بیماریه ایی مثل گواتر (بزرگ شدن غده تیروئید)، کم کاری تیروئید، خستگی، افسردگی، افزایش وزن، و ریزش مو دچار شود. در کودکان، کمبود ید میتواند باعث مشکلات رشد، کاهش هوش و اختلالات یادگیری شود. در دوران بارداری، ید برای رشد مغز و سیستم عصبی جنین ضروری است و کمبود آن ممکن است باعث مشکلاتی مانند زایمان زودرس، سقط، یا نوزاد با وزن کم و هوش پایین شود. قرص ید معمولا برای کسانی مفید است که در مناطقی با ید کم زندگی میکنند، زنان باردار یا شیرده، افرادی که از نمک یددار استفاده نمیکنند، یا کسانی که پزشک برایشان تجویز کرده است. منابع طبیعی ید شامل نمک یددار، ماهی و غذاهای دریایی، لبنیات و تخم مرغ هستند. با اینکه ید برای بدن بسیار مهم است، مصرف زیاد آن هم ممکن است باعث مشکلاتی در تیروئید شود، بنابراین مصرف قرص ید باید با نظر پزشک باشد.
قرص ید برای رادیو اکتیو و تشعشعات هسته ای
قرص ید یا یدید پتاسیم (KI) نوعی مکمل حاوی ید غیررادیواکتیو است که در شرایط خاص مثل حادثه هسته ای برای محافظت از غده تیروئید مصرف می شود. این قرص با پر کردن غده تیروئید با ید پایدار، مانع جذب ید رادیو اکتیو توسط بدن می شود. به این صورت، خطر آسیب به تیروئید و ابتلا به سرطان کاهش میی ابد.ید رادیواکتیو (معمولا با نام ایزوتوپ I-131 شناخته می شود) یکی از مواد پرتوزا است که در هنگام انفجار یا نشت از نیروگاهه ای هستهای وارد هوا می شود. اگر این ید از طریق تنفس یا خوردن غذا و آب آلوده وارد بدن شود، بیشتر آن در غده تیروئید جمع میشود. از آنجا که ید رادیو اکتیو تابش های خطرناکی (بتا و گاما) تولید میکند، م یتواند سلول های تیروئید را تخریب کرده و منجر به سرطان تیروئید شود، مخصوصاًدر کودکان و نوجوانان.
مصرف قرص ید فقط باید در شرایط اضطراری هسته ای و طبق دستور مقامات بهداشتی انجام شود. استفاده بی مورد آن می تواند مضر باشد.
دوز توصیه شده (بر اساس سن):
- نوزادان (زیر ۱ ماه): ۱۶ میلیگرم
- کودکان (۱ ماه تا ۳ سال): ۳۲ میلیگرم
- کودکان (۳ تا ۱۲ سال): ۶۵ میلیگرم
- نوجوانان و بزرگسالان (بالای ۱۲ سال): ۱۳۰ میلیگرم
- زنان باردار یا شیرده: باید با احتیاط و با نظر پزشک مصرف کنند.
زمان مصرف: بهترین زمان مصرف قرص ید قبل یا بلافاصله بعد از قرار گرفتن در معرض تشعشع ید رادیو اکتیو است. اثر آن حدود ۲۴ ساعت باقی میماند.
اسم قرص ید برای رادیو اکتیو
اسم دقیق قرصی که برای محافظت در برابر تشعشعات هستها ی استفاده می شود قرص پتاسیم یدید (Potassium Iodide) یا به اختصار KI است.در بازار ایران معمولا با نام های ساده مثل قرص پتاسیم یدید ۱۳۰ میلیگرم شناخته می شود، اما متاسفانه این قرص در داروخانه ها به صورت معمول وجود ندارد و بیشتر در موارد اضطراری توسط سازمان های بهداشتی و نظامی توزیع می شود.
علائم نشت تشعشعات هسته ای
علائم و نشانه های محیطی که احتمال تشعشعات هسته ای را نشان می دهد و باید قرص ید پتاسیم مصرف کنی:
- مرگ ناگهانی و غیرطبیعی پرندگان یا حیوانات کوچک : وقتی پرنده ها یا حیوانات اطراف به صورت ناگهانی میمیرند، ممکنه به خاطر آلودگی رادیواکتیو باشد.
- اختلال یا قطعی ناگهانی و گسترده اینترنت ماهواره ی و ارتباطات بیسیم: تشعشعات هسته ای می توانند روی سیگنال های الکترونیکی و ماهوارهه ا تاثیر بذارن و باعث قطعی یا ناپایداری ارتباطات شوند.
- بوی عجیب و غیرمعمول در هوا (بعضی مواقع بوهای فلزی یا سوختگی): وجود گازها یا ذرات رادیواکتیو ممکنه بوی نامطبوع ایجاد کند.
- سوزش یا قرمزی ناگهانی پوست، چشمها یا گلو در افراد حاضر در منطقه
- افزایش ناگهانی بیماری های ناشناخته در افراد یا حیوانات، مثل تهوع، سرگیجه، ضعف یا استفراغ
- دیده شدن دود یا گرد و غبار سفید یا خاکستری در هوا بدون دلیل واضح
- اعلام وضعیت اضطراری یا هشدار رسمی درباره تشعشعات هسته ای توسط دولت
همچنین ببینید: قرص ژلوکاف خواب اور است
بهترین قرص ید
در ایران چند نوع قرص ید (تنها یا همراه با فولیک اسید) محبوب و قابل تهیه هستند. در ادامه فهرستی این قرص ها را با حدود قیمت مشاهده می کنید:
۱. قرص ید و فولیک اسید یوروویتال (Eurho Vital)
ترکیب: هر عدد حاوی ۱۵۰ میکروگرم ید + ۸۰۰ میکروگرم فولیک اسید
تعداد: بسته ۶۰ عدد
قیمت تقریبی: ۱۴۰ تا ۱۴۵ هزار تومان
مناسب برای: زنان باردار یا شیرده برای تامین ید و فولیک اسید
۲. قرص یدوفولیک (Dorsa Iodofolic)
ترکیب: ۱۵۰ میکروگرم ید + ۵۰۰ میکروگرم فولیک اسید
تعداد: بسته ۳۰ عدد
قیمت تقریبی: ۴۰ تا ۴۵ هزار تومان
مناسب برای: قبل و حین بارداری، یا کسانی که نیاز متوسط به ید و فولیک اسید دارند
۳. قرص ید و فولیک اسید OPD Pharma
ترکیب: ید + فولیک اسید (مقادیر مشابه سایر محصولات)
تعداد: بسته ۳۰ عدد
قیمت تقریبی: ۲۰ تا ۵۵ هزار تومان (متنوع در فروشگاه های مختلف)
مناسب برای: استفاده عمومی و دوران بارداری، قیمت اقتصادی
۴. قرص ید (تنها) ویتاکورپ (VitaCorp Iodine)
ترکیب: تنها ید (۱۰۰ میکروگرم در هر عدد)
تعداد: بسته ۶۰ عدد
قیمت تقریبی: حدود ۵۵۰ هزار تومان
مناسب برای: کسانی که نیاز فقط به ید دارند (مثلا برای کمبود ید یا تکمیل رژیم)
همچنین ببینید: قرص دی سیکلومین
علائم کمبود ید در بدن
کمبود ید باعث مشکلات زیادی در بدن میشود که مهم ترینشان بزرگ شدن تیروئید یا همان گواتر است. تیروئید در گردن قرار دارد و برای ساخت هورمون هایش به ید نیاز دارد. وقتی ید کم باشد، تیروئید نمی تواند هورمون کافی بسازد و برای جبران بزرگتر میشود. اگر درمان نشود، ممکن است تیروئید آسیب ببیند.
کمبود ید باعث کمکاری تیروئید میشود که متابولیسم بدن را کند کرده و باعث افزایش وزن میشود چون بدن کالری کمتری میسوزاند. همچنین، افراد دچار خستگی و ضعف میشوند چون هورمونهای تیروئید مسئول تولید انرژی هستند.
ریزش مو هم یکی دیگر از علائم کمبود ید است، چون این هورمون ها رشد مو ها را کنترل میکنند. پوست خشک و پوسته پوسته شدن هم به دلیل کمبود ید و کاهش تولید هورمون تیروئید رخ میدهد. کسانی که ید کم دارند، کمتر عرق میکنند و این باعث خشک شدن پوست میشود.
افرادی که کمبود ید دارند معمولا نسبت به سرما حساسترند چون بدنشان کمتر گرما تولید میکند. ضربان قلب هم کند میشود و باعث احساس ضعف و سرگیجه میشود.
کمبود ید روی یادگیری و حافظه هم تاثیر میگذارد و رشد مغز را کاهش می دهد، به خصوص در کودکان و جنین در شکم مادر. زنان باردار و شیرده بیشتر در معرض کمبود ید هستند و اگر ید کافی نداشته باشند، ممکن است مشکلات رشد و سلامت برای مادر و کودک ایجاد شود.
کمبود ید همچنین باعث پریودهای نامنظم و سنگین در زنان می شود، چون هورمون های تیروئید تنظیم چرخه قاعدگی را تحت تاثیر قرار میدهند.
همچنین ببینید: قرص جویدنی ایروکاست برای کودکان
سخن اخر
سعی کنید به شایعات در مورد تشعشات هسته ای برخی شبکه ها توجه نکنید و حتما علائم را دنبال کنید و از مراکز و خبر ها رسمی خبر بگیرید و سعی کنید از قرص ید ۱۳۰ میلی گرم استفاده کنید.